Rechter: staat moet per direct actie ondernemen tegen luchtvervuiling

De staat moet meer doen om de luchtkwaliteit in Nederland te verbeteren. Dat oordeelt de rechtbank Den Haag in een kort geding dat was aangespannen door Milieudefensie.

De overheid moet binnen twee weken beginnen met een plan waarmee overschrijdingen van fijnstof en stikstofdioxide in de lucht zo snel mogelijk verleden tijd zijn. Ook moet de staat, binnen dezelfde korte termijn, een lijst maken met alle locaties waar de normen worden overschreden.

De staat heeft al een plan, het Nationaal Samenwerkingsprogramma Luchtkwaliteit (NSL), maar dat is volgens de rechter te vaag en bevat geen concrete maatregelen om de lucht op korte termijn schoner te krijgen. Ook voldoet het niet aan de Europese en Nederlandse wettelijke eisen.

130 kilometer per uur

Milieudefensie reageert opgetogen. "Dit is een regelrechte doorbraak voor gezonde lucht", zegt Anne Knol, campagneleider duurzame mobiliteit Milieudefensie. "De luchtvervuiling in Nederland moet nu echt aangepakt worden zodat minder mensen door luchtvervuiling ziek worden of doodgaan. Ook voor de miljoen longpatiënten in Nederland is dit zeer hoopvol nieuws."

Nog niet duidelijk is tot welke concrete maatregelen de uitspraak zal leiden. "Overschrijdingen zitten vooral langs snelwegen, drukke binnenwegen en in de buurt van intensieve veehouderijen", zegt Knol. "Ik denk dat ze op korte termijn aanpassingen gaan doen aan de snelweg: maximumsnelheid terugschroeven waar het 130 kilometer per uur is. En op de lange termijn milieuzones invoeren in de binnensteden."

Andere landen

Eerder dwongen milieuorganisaties in Groot-Brittannië en Duitsland via de rechter een actiever beleid tegen luchtvervuiling af. Het gaat om harde Europese richtlijnen die al jaren geleden zijn vastgesteld.

Ook lokale overheden nemen onder druk van juridische procedures stappen om de lucht schoner te maken. Zo gaan diverse grote Europese steden, waaronder Parijs, Madrid en Athene, diesels binnen enkele jaren verbannen.

Maatwerk

Staatssecretaris Dijksma zegt dat het kabinet de rechterlijke uitspraak zal opvolgen. Ze wil haar plannen versnellen. Dijksma gaat het RIVM de komende twee weken vragen alle plekken in Nederland in kaart te brengen die nog niet aan de normen voldoen.

De staatssecretaris wil daarna met de regio's overleggen over concrete maatregelen. "We willen maatwerk leveren en effectief zijn; fijnstofproblemen die voortkomen uit de veehouderij in Brabant vragen om een andere reactie dan overlast van oude diesels in de steden in de Randstad."