Orkaan Irma: oppassen voor rondvliegende voorwerpen op Sint Maarten

• Jade van Doornik

  redacteur Online

"Plaatmateriaal, tiewraps, zaklampen, batterijen, en eigenlijk alles dat waterafstotend is." Sint Maarten maakt zich op voor orkaan Irma en Tanja Boon van bouwmarkt Kooyman ziet sinds vrijdag een grote run op allerlei spullen.

"We merken enorme onrust", vertelt Boon. "Mensen weten niet wat er gaat gebeuren en of zij, hun familie en huisdieren veilig genoeg zijn."

Sommige schappen in de bouwmarkt zijn inmiddels leeg. "We moeten het doen met wat we op voorraad hadden. Er zijn op het eiland nog enkele andere grote winkels, maar als de schade echt groot is ben ik bang dat we samen niet alles kunnen leveren."

De route van de orkaan kan altijd nog enigszins wijzigen. "Hier hopen ze natuurlijk dat Irma net voorbij de eilanden zal trekken", zegt correspondent Dick Drayer. "Maar mijn ervaring is dat een storm langs de kust hier net zo erg kan zijn als een storm precies boven het eiland."

Vooral de regen vormt een bedreiging voor de eilanden. "Ze doen hun best met de voorbereidingen. Een groot waterreservoir in de hoofdstad wordt nu leeggemaakt, net zoals andere afvoerkanalen. Maar de infrastructuur van Sint Maarten is niet gebouwd om zoveel water aan te kunnen."

Drayer was op het eiland tijdens een tropische storm in 2010. "Toen viel er in één nacht net zoveel regen als in Nederland in een heel jaar. Het hele eiland stond toen onder water. Als er weer zoiets gebeurt, dan zijn ze hier reddeloos verloren."

"Als er een storm op komst is worden mensen wel in de gelegenheid gebracht om kleine voorbereidingen te doen", zegt Drayer. "Deuren en ramen worden dichtgetimmerd, lokale bouwmarkten draaien megaomzetten en ziekenhuizen nemen geen nieuwe patiënten meer aan om zo weinig mogelijk mensen te hoeven evacueren."

Maar in beginsel zit het probleem in de infrastructuur. "Het overgrote deel van de huizen hier is niet bestand tegen zware stormen. Er is gewoon geen geld op de eilanden om dit goed te doen."

In 1995 werd Sint Maarten getroffen door Luís, de zwaarste orkaan op het eiland ooit. Daarbij vielen vier doden en dertig gewonden. Drayer: "Zestig procent van de huizen is toen verwoest. Als ik hier nu rondkijk, zie ik gewoon weer hetzelfde soort huizen staan."

Een van de inwoners die zijn huis al aan het dichtspijkeren is, is Derrick de Ruiter. Hij woont sinds anderhalf jaar op Sint Maarten en is er docent aardrijkskunde op een middelbare school. "Ik weet precies wat zo'n orkaan kan inhouden. Op het moment dat ik erover hoorde, stonden de haren op mijn arm overeind."

"We zijn sinds vorige week aan het inslaan: water, eten, kaarsen, ga zo maar door. Daarmee waren we de drukte een beetje voor. Vandaag was het echt ontzettend druk in de supermarkt, sommige dingen zijn uitverkocht."

De Ruiter woont samen met zijn vrouw en hun hondje in een vrij stevig huis. "Het grootste gevaar hier zijn rondvliegende voorwerpen. Vandaag heb ik alle kokosnoten uit de bomen in de tuin gehaald. Als er iets met honderd kilometer per uur door je raam vliegt, is de orkaan meteen binnen."

Alle boeken op de school waar De Ruiter werkt zijn inmiddels in plastic verpakt. "Tafels zijn aan de kant gezet, computers zijn opgeborgen. Iedereen blijft vanaf morgen thuis. We kunnen niks meer doen, behalve binnen afwachten, series kijken en boeken lezen."

Irma bevindt zich op dit moment nog op honderden kilometers ten oosten van de eilanden. De premier heeft hulp van defensie van Aruba gevraagd. Een groep van 108 militairen zal morgen op de eilanden arriveren. Die zal onder meer hulp verlenen bij het oppikken van mensen in overstroomde gebieden en het neerzetten van hospitalen en watervoorzieningen.