Huisartsenposten raken overbelast: 'Systeem moet op de schop'
Hugo van der Parre
Research-redacteur
Na de eerstehulpposten slaan nu ook de huisartsenposten alarm. Ze kunnen de toegenomen drukte ternauwernood aan, waardoor patiënten steeds langer moeten wachten. Dat zegt de branchevereniging van huisartsenposten InEen, op basis van marktonderzoek.
Wie in de avond, nacht of het weekend spoedzorg nodig heeft, kan terecht bij huisartsenposten. De bedoeling is dat die posten de druk op de duurdere eerstehulpafdelingen van ziekenhuizen ontlasten. Dat doen ze, maar de rek is er nu uit: diensten zijn moeilijk vervulbaar en de posten kampen vaker met personeelstekorten. Tegelijkertijd komen er steeds meer patiënten en zijn hun vragen complexer en urgenter.
De patiëntveiligheid is niet in gevaar, zegt InEen, maar patiënten merken het zeker. Zo loopt de wachttijd op. "Urgente gevallen gaan altijd voor, dus iemand met een lichtere hulpvraag zit soms uren te wachten. Dat is heel vervelend", zegt directeur Anoeska Mosterdijk. Ook mensen die bellen naar een huisartsenpost staan langer in de wacht: 69 procent van de bellers wacht de maximaal toegestane tijd van 2 minuten, en 5 procent zelfs langer.
"Ook voor huisartsen en triagisten, die telefonisch mensen te woord staan, is de situatie vervelend", zegt Mosterdijk. "We doen met veel extra kunst- en vliegwerk wat we moeten doen. Maar we bereiken nu de grens van onze noodoplossingen." Paul Rijksen van de huisartsenpost Amsterdam beaamt dat. "De werkdruk is zo hoog dat dit echt niet kan voortduren. Huisartsen komen al doodvermoeid binnen bij hun diensten. Ik heb soms het gevoel dat ik roofbouw pleeg op mijn medewerkers."
Door de drukte zetten huisartsenposten noodgedwongen steeds meer zorgvragen door naar de ambulancediensten. Na aanhoudende berichten over patiëntenstops op de eerste hulp in ziekenhuizen, noodsignalen van huisartsen over de werkdruk en nu de overbelasting van huisartsenposten is het tijd dat het systeem van spoedzorg in zijn geheel wordt herzien, waarschuwt InEen.
Oplossingen
Een deel van de drukte wordt volgens InEen veroorzaakt door veranderingen in de zorg. Zo wonen er steeds meer kwetsbare mensen thuis, voor wie vooral na kantoortijd niet altijd voldoende zorg is. "Nu komen patiënten die eigenlijk prima ergens anders terecht zouden kunnen, onnodig meteen bij ons."
De huisartsenposten willen daarom dat instellingen in de ouderenzorg en de geestelijke gezondheidszorg ook na 17.00 uur beter worden bemand. Mosterdijk: "Maar de beschikbaarheid van die partijen staat door bezuinigingen en toestroom van patiënten ook onder druk."
Volgens de Landelijke Huisartsen Vereniging lopen er momenteel proefprojecten van huisartsenpraktijken die ook in de avond spreekuur gaan houden. De hoop is dat dat de toestroom naar de spoedzorg, en dus ook naar de huisartsenposten, vermindert. "Dat is fijn voor de korte termijn", zegt Mosterdijk, "maar voor de langere termijn moet het hele systeem echt op de schop."