Klimaatakkoord Parijs houdt nog geen rekening met dooiende permafrost
Wereldwijd krijgen landen het hoogstwaarschijnlijk moeilijker dan gedacht om zich aan het klimaatakkoord van Parijs te houden, zeggen klimaatwetenschappers tegen de NOS. Bij het sluiten van dat akkoord is namelijk geen rekening gehouden met de dooiende permafrost.
Het klimaatakkoord van Parijs heeft als doel de opwarming van de aarde onder de 2 graden te houden, liefst in de buurt van 1,5 graad. Met de nieuwe kennis over broeikasgassen die uit permafrost kunnen ontsnappen, wordt dit een grotere opgave.
Maar hoe kan het dat deze gassen niet zijn meegerekend in het klimaatakkoord? Toen dat akkoord gesloten werd, was al wel bekend dat de permafrost dooit, maar niet de mate waarin. Sindsdien is daar meer bekend over geworden, al zijn er ook nog grote onzekerheden.
"Het klimaatonderzoek vormt een lange ingewikkelde puzzel, die nog lang niet af is", vertelt Rob van Dorland van het KNMI. Hij is delegatieleider van de Nederlandse delegatie bij het VN-Klimaatpanel IPCC.
De meeste processen in het klimaat en de factoren die voor opwarming zorgen, zijn inmiddels goed in kaart gebracht, zegt Van Dorland. "Maar permafrost en vrijkomend methaan uit een opwarmende zeebodem vormen samen de twee grote onzekerheden voor een versnelling van klimaatverandering."
Oorzaak-gevolg
"De onzekerheid bij de huidige schattingen is dat het nog veel meer kan worden, maar ook minder. Eén ding is wel zeker: hoe warmer de wereld wordt, hoe groter dit effect van uitstoot uit permafrost wordt." Want het gaat om een duidelijke oorzaak-gevolg ontwikkeling. Warmte zorgt er nou eenmaal voor dat iets dat bevroren is, ontdooit.
De grote zorgen voor die andere onzekerheid - het methaan in de zeebodem (een veel sterker broeikasgas dan CO2), die in grote hoeveelheden zou kunnen loskomen - zijn de afgelopen jaren wel wat getemperd, vertelt Van Dorland.
Het methaan ontsnapt namelijk langzamer dan verwacht. De zeebodem van de oceanen is nog niet zo zeer opgewarmd dat het methaan daadwerkelijk in grote hoeveelheden vrij kan komen. Overigens is het onzeker hoe snel het vrijgekomen methaan in de atmosfeer terechtkomt, en dat is juist weer belangrijk voor het klimaateffect.
CO2-opslag
Maar ook al zonder de extra uitstoot uit permafrost of zeebodem is het klimaatprobleem nog lang niet onder controle, zegt Rob van Dorland. "Met de afspraken die er nu zijn, halen we sowieso de klimaatdoelen niet. De aarde stevent met de huidige afspraken van politici af op 3 graden opwarming. Dat betekent dat als we het doel van Parijs willen halen, er op grote schaal CO2 uit de atmosfeer gehaald moet gaan worden."
Maar dit, en ook het vervolgens opslaan van die CO2 onder de grond, gebeurt op dit moment nog vrijwel nergens.