Amerikaanse natuurschatten zijn niet heilig meer

• Mitchell van de Klundert

  redacteur Online

Amerikaanse natuurbeschermers houden hun hart vast: welke natuurgebieden gaat president Trump verkleinen en welke regels voor de industrie worden versoepeld? Dat een aantal gebieden flink kleiner zullen worden, staat vast. Alleen hoe en wanneer precies, dat is nog een groot raadsel.

Amerikaanse media zeggen via ingewijden te weten om welke nationale monumenten het gaat. Volgens The Washington Post worden de gebieden Bears Ears in de staat Utah, Grand Staircase-Escalante eveneens in Utah en Cascade-Siskuyou in Oregon verkleind. The New York Times bevestigt de eerste twee en zegt dat nog een vierde monument op de nominatie staat om ingekrompen te worden.

Vooral op het voornemen om Bears Ears te verkleinen en er vervolgens boringen en mijnbouw toe te laten is veel kritiek. Het gebied van 5470 vierkante kilometer (iets groter dan de provincie Gelderland) is heilig voor de inheemse bevolking. Zij hebben jarenlang geprobeerd om het gebied een beschermde status te geven.

Voormalig president Obama maakte de bescherming tot een van zijn laatste wapenfeiten. Natuurbeschermers en de inheemse bevolking hebben aangekondigd rechtszaken te starten als er wordt getornd aan de status van Bears Ears.

Eind april vroeg president Trump zijn minister van Binnenlandse Zaken Ryan Zinke om 27 van de in totaal 129 Amerikaanse nationale monumenten onder de loep te nemen. Het ging daarbij om grote gebieden die sinds 1996 door de presidenten Bill Clinton en Barack Obama zijn uitgeroepen tot beschermd natuurgebied.

Presidenten hebben sinds 1906 de mogelijkheid om een gebied aan te wijzen als nationaal monument. Dit in tegenstelling tot nationale parken, die worden door het Congres aangewezen.

De Amerikaanse nationale monumenten zijn grote toeristische trekpleisters. Het Grand Staircase-Escalante National Monument (oppervlakte: 7610 km2, grofweg Noord-Holland en Zuid-Holland tezamen) trekt bijna een miljoen bezoekers per jaar. Het laten grazen van vee, vissen, olieboringen en mijnbouw is verboden in nationale monumenten.

Volgens Trump was het aanmerken van grote gebieden als nationaal monumenten "machtsmisbruik" van zijn voorgangers. Hij vindt dat de overheid dit niet mag bepalen. Ook vindt hij dat het bedrijfsleven gehinderd wordt door de beschermde gebieden. "De vorige regering gebruikte een 100 jaar oude wet, bekend als de Antiquities Act, om eenzijdig miljoenen hectares land en water onder strikte federale controle te krijgen", zei hij. "Vandaag brengen we het beheer weer onder bij de staten. Dit is een groot ding."

Minister Zinke trok drie maanden uit om onderzoek te doen. Hij bezocht, onder andere te paard en met cowboyhoed, acht van de monumenten in zes verschillende staten en sprak met honderden belanghebbenden. Bijna drie miljoen mensen plaatsten opmerkingen op een online forum dat Zinke oprichtte.

In de korte versie van zijn bevindingen die donderdag naar het Witte Huis is gestuurd, neemt hij vast een voorschot op het verkleinen van enkele monumenten. Hij noemt de huidige omvang "óf willekeurig, óf waarschijnlijk politiek gemotiveerd, óf de grenzen kunnen niet worden ondersteund door de wetenschap".

Tijdens zijn onderzoek gaf minister Zinke een persconferentie. "Ik ben eigenlijk optimistisch", zei hij. "Uiteindelijk zal er een aanbeveling liggen die volgens mij het beste is voor ons land en het beste voor natuurbehoud."