Drone-bestuurder uit Albanië vreest uitlevering aan Servië

In Albanië is hij een held, in Servië wordt hij verguisd. Ismail Morinaj was een gewone voetbalfan uit Albanië, maar sinds drone-gate kent iedereen hem op de Balkan. Nu dreigt hij uitgeleverd te worden aan Servië en vreest hij voor zijn veiligheid.

De politiek beladen EK-kwalificatiewedstrijd tussen Servië (onder toenmalig bondscoach Dick Advocaat) en Albanië op 14 oktober 2014 werd in één klap wereldnieuws toen een drone met daaraan een Albanese vlag boven het stadion in Belgrado vloog.

Het duurde even voordat Servische fans doorhadden wat er aan de hand was, maar toen duidelijk werd dat op de zwarte vlag een afbeelding van Groot-Albanië stond, barstten ze uit in woedende spreekkoren.

De wedstrijd werd stilgelegd toen de drone neerkwam op de middenstip. Een Servische speler haalde de vlag van de drone. Op dat moment waren boze Servische fans al onderweg naar het veld. Albanese spelers moesten vluchten voor hun leven, beschermd door de Servische voetballers renden ze de kleedkamers in. Rellen op het veld, op de tribunes en buiten het stadion maakten het onmogelijk nog verder te spelen.

Meteen na de wedstrijd werd de broer van de Albanese premier Edi Rama aangehouden. De politie dacht dat hij de drone vanaf de tribune had bestuurd. Hij werd kort daarop weer vrijgelaten. Niemand wist toen nog dat de echte drone-bestuurder alweer veilig terug was in Albanië.

Na het incident ontstond een diplomatiek conflict tussen Servië en Albanië. De Servische premier Aleksandar Vucic noemde de drone-actie een politiek gemotiveerde provocatie en riep de Albanese premier Edi Rama op het matje. Een aanstaand bezoek van Rama aan de Servische hoofdstad werd uitgesteld.

Pas negen maanden later, toen de gemoederen waren bedaard, kwam een Albanees tv-station met een interview met de drone-bestuurder. Zijn naam is Ismail Morinaj, een jonge voetbalfan. Hij vertelde dat hij naar Belgrado was gereden en de drone vanaf een kerktoren vlak bij het stadion had bestuurd. Een ludieke actie, waarmee hij zijn nationale trots wilde laten zien. En wraak wilde nemen voor die keer dat Servische fans een Albanese vlag hadden verbrand.

Morinaj's foto stond die week op de voorpagina's van alle Servische kranten. Doodsbedreigingen van Servische voetbalfans begonnen binnen te komen.

Italië

Kort daarna verdween Morinaj van de radar. Hij zat een paar maanden voor wapenbezit in de gevangenis in Albanië en daarna hield hij zich schuil in Italië, waar hij al langere tijd woonde.

Pas in juni dit jaar dook hij weer op. Hij is aangehouden in Kroatië omdat hij zonder geldige documenten de grens met Montenegro wilde oversteken. Als de Kroatische politie zijn naam door de database haalt, gaan er meteen alarmbellen rinkelen. Morinaj staat op een lijst van gezochte personen van Interpol. Het opsporingsbevel komt van Servië.

Servië wil hem berechten voor het drone-incident en vraagt Kroatië hem uit te leveren aan Belgrado. De rechtbank in Dubrovnik, waar Morinaj in de gevangenis zit, heeft nu geoordeeld dat hij overgedragen mag worden aan Servië.

De Albanese premier heeft direct contact gezocht met de Kroaten in een poging de uitlevering te voorkomen. Albanese voetbalfans demonstreren bij Kroatische ambassades in Pristina en Tirana. Zij zeggen dat Morinaj zijn leven niet zeker is als hij in een Servische gevangenis terecht komt. Daarmee zou EU-lidstaat Kroatië de uitlevering kunnen weigeren op basis van Europese mensenrechtenconventies.

Morinaj heeft inmiddels politiek asiel aangevraagd in Kroatië op basis van de claim dat hij geen eerlijk proces zal krijgen in Servië. Zijn Kroatische advocaat zegt dat de uitlevering daarmee in elk geval met een paar maanden kan worden uitgesteld.