Rechtszaak tegen aangenomen aftapwet lijkt op komst

De kans is groot dat een groep Nederlandse organisaties naar de rechter stapt om de gisteravond in de Eerste Kamer aangenomen aftapwet van tafel te krijgen. Twaalf organisaties steunen het initiatief, zegt mensrechtenadvocaat Jelle Klaas van het Nederlandse Juristen Comité voor de Mensenrechten. Hij leidt de groep partijen.

De wet maakt het voor de geheime diensten mogelijk om op veel grotere schaal informatie af te tappen. Vanuit de politiek was er weinig weerstand, maar in de samenleving is er veel kritiek op de wet.

Onder meer de Nederlandse Vereniging van Journalisten, de Nederlandse Vereniging van Strafrechtadvocaten, het Nederlandse Juristencomité voor de Mensenrechten en Privacy First hebben hun steun aan de zaak toegezegd. Klaas wil niet zeggen welke andere organisaties meedoen.

Verder benadrukt hij dat de kans groot is dat er een rechtszaak komt, maar dat het nog niet definitief is. "De dagvaarding moet bij een aantal organisaties nog langs de besturen en iedereen moet akkoord zijn met de tekst. Daarnaast is er nog discussie over de vraag wanneer we naar de rechter stappen."

"We vinden het een zorgwekkend voorstel", zegt voorzitter van de Nederlandse Vereniging van Strafrechtadvocaten (NVSA) Jeroen Soeteman. "De nieuwe wet is in strijd met het Europees recht, de rechten van burgers worden hierdoor geschonden." Zoeteman benadrukt dat de stap van de NVSA bijzonder is, "wij mengen onszelf niet zo snel in dit soort zaken."

Lang proces

De hoop is dat een Nederlandse rechter de wet tegenhoudt. Klaas houdt er daarbij rekening mee dat de procedure kan doorlopen tot aan het Europees Hof van Justitie of tot het Europees Hof voor de Rechten van de Mens. Dat betekent dat het een lang proces kan worden. De organisatie van Klaas wist eerder al de bewaarplicht ongeldig verklaard te krijgen.

De dagvaarding kan al na de zomer worden verstuurd, of als de wet van kracht is. Dat gebeurt op 1 januari 2018.