Twee derde van de VN-landen stemt voor totaalverbod op kernwapens

122 VN-lidstaten hebben ingestemd met een anti-kernwapenverdrag. Dat komt neer op twee derde van alle lidstaten, die min of meer symbolisch willen vastleggen dat er een kernwapenvrije wereld moet komen. Ze spreken zich daarvoor uit vanwege de verwoestende en enorme humanitaire gevolgen van het gebruik van kernwapens.

De stemming in New York werd geboycot door alle landen die zelf kernwapens hebben en door vrijwel alle NAVO-landen. Die zien meer in versterking van het non-proliferatieverdrag tegen verdere verspreiding van kernwapens.

Nederland was wel bij de vergadering en stemde tegen, onder meer omdat het verdrag niet strookt met de Nederlandse NAVO-verplichtingen. Zo beheert Nederland een aantal kernkoppen van mede-NAVO-lid Amerika.

"Nederland heeft heel actief en als enig NAVO-land deelgenomen aan deze onderhandelingen, omdat wij vinden dat elk initiatief dat mogelijk kan bijdragen aan nucleaire ontwapening onze aandacht en inzet verdient", zegt minister Koenders.

"Maar na drie weken intensief onderhandelen hebben wij helaas moeten concluderen dat dit verdrag, op basis van de tekst zoals die er nu ligt, die bijdrage nu niet zal leveren. Dat vind ik echt heel jammer, maar ik zal mij blijven inzetten voor een kernwapenvrije wereld."

Kinderen

Voorzitter Elayne Whyte Gomez van de VN-conferentie sprak toch onder luid applaus van een historische stemming. "Het is ons gelukt om de basis voor een wereld zonder kernwapens te leggen", zei ze. "We zeggen zo tegen onze kinderen dat het inderdaad mogelijk is een kernwapenvrije wereld te erven."

Landen als Frankrijk boycotten het verdrag omdat hun nationale veiligheid en defensie zijn gebaseerd op afschrikking met kernwapens. "Deze tekst past niet bij de context van internationale veiligheid", liet het ministerie van Buitenlandse Zaken in Parijs weten.

Noord-Korea

De Amerikaanse ambassadeur Nikki Haley zei in maart, bij het begin van de besprekingen, dat ze op zich voor haar familie niets liever wil dan een wereld zonder kernwapens, "maar we moeten realistisch blijven".

De drie kernmachten Amerika, Frankrijk en Groot-Brittannië wijzen ook op de dreiging die uitgaat van onder meer het Noord-Koreaanse kernwapenprogramma. "Zou er íemand zijn die gelooft dat Noord-Korea op basis van dit verdrag zijn nucleaire arsenaal zal opgeven?", vroeg Haley in maart.