Starters in het nauw door kopers die het zonder hypotheek redden
Steeds meer mensen kopen een woning zonder hypotheek. In 2016 werd 17 procent van de woningen in Nederland zonder hypotheek gekocht, becijferde De Nederlandsche Bank. Maar wie zijn die mensen? En wat betekent dit voor kopers die wel een hypotheek moeten afsluiten?
Het Kadaster dook in de cijfers en concludeert dat hypotheekloze kopers met name ouderen zijn. Zeventigplussers welteverstaan, die hun vroegere hypotheek al hebben afbetaald en zonder tussenkomst van de bank hun woning kunnen inruilen voor een appartement. Dat zijn de zogenoemde doorstromers.
Maar bijna de helft van de zeventigplussers die een huis kopen zonder hypotheek, heeft meerdere woningen. "Mensen kopen steeds vaker een tweede huis. Een appartement in de hoofdstad of een vakantiehuis aan de Zeeuwse kust", zegt onderzoeker Paul de Vries van het Kadaster.
Ik zie inderdaad meer kopers die geen hypotheek hoeven.
Ook ouders die een appartement kopen voor hun studerende kind(eren) doen dat steeds vaker zonder hypotheek. En dan zijn er nog particuliere beleggers, die hun geld in stenen stoppen omdat ze nauwelijks rente krijgen over hun vermogen bij de bank. Ook die kopen met name appartementen, vaak met geld dat ze verdienen met verhuur of winst uit panden die ze al hebben.
"Ik zie inderdaad meer kopers die geen hypotheek hoeven", vertelt Aram Boonstoppel van Hof van Delft Makelaardij in Delft. "Sinds anderhalf jaar koopt een steeds groter deel van mijn klanten zonder voorbehoud van financiering. Als je dan doorvraagt, blijkt bijna iedereen uit die groep voldoende eigen middelen te hebben. Dat heb ik in 20 jaar nog niet meegemaakt."
Studentensteden
Het drukt stevig op de woningvoorraad in studentensteden. De meeste hypotheekloze aankopen werden vorig jaar gedaan in Groningen, Maastricht en Delft. Een derde van de huizenkopers had daar geen hypotheek nodig om een woning te bemachtigen.
Een koophuis vinden in zo'n studentenstad is daarom voor starters een hele kluif. Er staan waarschijnlijk niet zoveel kijkers op de stoep als in Amsterdam of Utrecht, waar het voor starters vrijwel onmogelijk geworden is een huis te kopen zonder makelaar. Maar de potentiële kopers die er in wél zijn, staan sterker.
Zulke klanten hebben echt voordeel in het biedingsproces.
"Voor verkopers is het aantrekkelijk om met een koper in zee te gaan die niet meer naar de bank hoeft. Het regelen van een hypotheek neemt snel zes tot acht weken in beslag. En sommige hypotheekaanvragen worden afgewezen. Een koper die vooraf al voldoende eigen geld heeft, geeft direct zekerheid", zegt Boonstoppel.
"Zulke klanten hebben echt een voordeel in het biedingsproces", zegt ook Eddy van der Loo van Erik Bessems Makelaardij in Maastricht. "Huizen worden soms zelfs tegen een lagere prijs aan ze verkocht."
Volgens Van der Loo zijn op de Maastrichtse woningmarkt meer particuliere beleggers dan rijke ouders actief. "En van die beleggers neemt zeker 80 procent geen hypotheek."
Goed geïnformeerd
Hoe moeten starters en minder vermogende doorstromers dan nog een voet tussen de deur krijgen? De makelaars raden aan om goed geïnformeerd op zoek te gaan. "Zorg dat je van tevoren weet welk bedrag je van de bank kunt krijgen", adviseert Van der Loo. "Dan weet je waar je staat en kun je snel handelen."
Boonstoppel denkt dat ook hier de aankoopmakelaar het verschil kan maken. "Die kan een goed woordje voor je doen bij de makelaar van de verkoper. En neem verder geen grote risico's. Als je het nodig hebt, moet je gewoon met voorbehoud van financiering kopen."
In de NOS op 3 special Kijken, Kijken, Niet Kunnen Kopen duik je dieper in de problemen en oplossingen op de huizenmarkt:
