Duitsland krijgt homohuwelijk door typisch 'merkeltje'
Dat het homohuwelijk in Duitsland deze week werkelijkheid kan worden, wist maandagmiddag nog niemand. De posities waren drie maanden voor de verkiezingen dezelfde als jaren geleden. Linkse partijen, inclusief regeringspartij SPD, wilden het zo snel mogelijk regelen. De christen-democraten van bondskanselier Merkel lieten het liever bij het oude - en dus gebeurde er niets.
Maar maandagavond, bij een bijeenkomst in Berlijn, deed Merkel iets dat ze al vaker heeft gedaan: ze zette onverwacht een stap opzij, maakte de goedkeuring voor het homohuwelijk mogelijk en haalde zo de wind uit de zeilen van haar tegenstanders. Die hadden de invoering van het homohuwelijk eerder verklaard tot breekpunt voor een nieuwe coalitie. Dat was nu weg.
Het kapen van onderwerpen van politieke tegenstanders is een beproefde 'Merkel-truc'. Zo heeft Duitsland onder haar leiding vaarwel gezegd tegen de dienstplicht en tegen kernenergie, twee dingen waar Merkels CDU sinds mensenheugenis voor was.
Het einde van het atoomtijdperk werd ingeluid na de kernramp in Japan, in maart 2011. "Het sluiten van kerncentrales was het idee van de Groenen, maar Merkel heeft er na Fukushima háár plan van gemaakt", zegt correspondent Judith van de Hulsbeek. Saillant is dat het kabinet-Merkel een paar maanden eerder nog had besloten om de Duitse kerncentrales langer open te houden. Dat leidde in heel Duitsland tot grote protesten.
Het bijzondere is ook nu weer dat Merkel er alle credits voor krijgt.
De laatste jaren staakte Merkel ook haar verzet tegen de invoering van een minimumloon en een vrouwenquotum in de top van bedrijven. Daar komt nu dus de invoering van het homohuwelijk bij. Merkel heeft zich daar overigens ook niet vóór uitgesproken, waarschijnlijk om haar conservatieve achterban niet voor het hoofd te stoten.
"Het bijzondere is ook nu weer dat Merkel er alle credits voor krijgt", zegt Van de Hulsbeek. "Terwijl zij en haar partij het jarenlang hebben tegengehouden. Dat is toch wel politiek geraffineerd."
Publieke opinie
De groeiende lijst van ommezwaaien leidt ook tot kritiek op Merkel. Ze zou geen principes en eigen overtuigingen hebben, maar vooral regeren aan de hand van peilingen. Opvallend is dat ze met haar gewijzigde standpunten altijd de publieke opinie volgt. Ook nu: driekwart van de Duitsers vindt dat het homohuwelijk er moet komen. Drie maanden voor de verkiezingen is het dan verleidelijk om daaraan toe te geven.
Het zal Duitse homo's en lesbiennes niet uitmaken wat Merkels reden was om van de invoering van het homohuwelijk een vrije stemming te maken. Er geldt bij de stemming geen fractie- of coalitiediscipline en daarmee is er zeker een meerderheid. Duitsland wordt daarmee het 23e land waar homo's en lesbiennes in het huwelijk kunnen treden.
