Fotograaf Dolf Toussaint (92) overleden
De Amsterdamse fotograaf Dolf Toussaint (92) is overleden. Hij geldt als een van de meest vooraanstaande fotografen van Nederland en maakte naam met zijn politieke foto's, vooral van oud-premier Joop den Uyl. Toussaint overleed vorige week dinsdag, maar zijn dood is nu pas bekendgemaakt door het Stadsarchief Amsterdam.
De onderwerpen die vaak terugkeren in het werk van Toussaint zijn Amsterdam, de politiek, boeren, rafelranden, kunstenaars, en gebieden en steden die een verandering doormaakten. Maar als parlementair fotograaf was hij ook vaak in de Tweede Kamer te vinden.
Hij was vooral geïnteresseerd in de mensen die die veranderingen moesten ondergaan. Volgens hem gingen ze vaak over de hoofden van mensen met weinig geld of invloed. Hij noemde hen de "overgeslagenen".
De Jordaan
Toussaint liet juist deze mensen zien, zoals in een van zijn bekendste boeken, De Jordaan (1965). Hij verkende in de eerste helft van de jaren 60 deze Amsterdamse wijk, die toen nog een echte volksbuurt was.
Simon Carmiggelt schreef over De Jordaan: "Dit boek toont u geen gevels, maar mensen." Toussaint zelf wilde dat de foto's voor zichzelf spraken: "Je moet het zó uitleggen dat er geen tekst meer aan te pas komt. Je moet steeds díe foto geven, die ellenlange explicatie overbodig maakt."
'Indringend portret van Amsterdam'
Het Stadsarchief bewaart Toussaints Amsterdamse foto's. Het archief bereidt een overzichtstentoonstelling voor die volgend jaar zomer is te zien. In die expositie staan Amsterdammers centraal, zoals bezoekers aan een popfestival in Amsterdam in 1971 en mensen op de Dam uit diezelfde periode.
Volgens het archief is elk beeld van Toussaint een verhaal. Samen vormen al die kleine en grote verhalen een indringend portret van de hoofdstad. Hij fotografeerde Amsterdam tussen 1960 en 2000, toen de stad ingrijpend veranderde door stadsvernieuwing en door de verandering van de bevolkingssamenstelling. "Toussaint voelde de urgentie om die ontwikkelingen voor de toekomst te documenteren, voordat het voorbij was."
In Den Haag verkeerde Toussaint vaak in de omgeving van Joop den Uyl, met wie hij bevriend was en van wie hij beeldbepalende foto's maakte. Hij adviseerde de toenmalige PvdA-leider zelfs hoe hij zich als kampioen van de gewone mensen moest presenteren.
Meer in het algemene speelde de emotie vaak een rol zijn politieke foto's, een stijl die later navolging zou vinden.
Documentaire fotografie
Dolf Toussaint sprong ook in de bres voor zijn vakgenoten. In een brandbrief riep hij in 1971 de Kunstraad op de fotografie te stimuleren met een opdrachtenbeleid. Hij stond hiermee aan de wieg van langdurige opdrachten voor fotografen in Nederland. Hijzelf was een van de eersten die fotodocumentaires maakte.
Toussaints journalistieke en parlementaire werk wordt bewaard in het Nationaal Archief in Den Haag, net als de buitenlandse reportages die hij ook maakte.