Denk je na over kinderen? 'Ga eerst langs de huisarts'

Dat roken en drinken tijdens de zwangerschap niet goed is voor het ongeboren kind, weten de meesten wel. Maar dat roken vóór de zwangerschap een spontane vroeggeboorte bijna twee keer zo waarschijnlijk maakt, of dat het gebruik van ibuprofen voor de zwangerschap schadelijk kan zijn, is veel minder bekend.

"Van dit soort risico's zijn mensen zich amper bewust", zegt Marjolein Poels, onderzoeker bij het UMC Utrecht, in het NOS Radio 1 Journaal. Zij promoveert donderdag op haar onderzoek naar het effect van leefstijl voorafgaand aan de zwangerschap. Stellen zouden zich volgens haar vanaf het moment dat ze nadenken over het krijgen van een kind, moeten melden bij een huisarts, gynaecoloog of verloskundige.

Verloskundige

Tijdens zo'n gesprek moet dan besproken worden hoe een gezondere levenswijze allerlei zwangerschapscomplicaties kan voorkomen. "We zien vaak dat vrouwen pas een eerste gesprek met een verloskundige plannen als zij tussen de acht en tien weken zwanger zijn. Maar juist die eerste weken zijn heel belangrijk", zegt Poels.

Ze verklaart dit late melden vanuit de gewoonte om pas na drie maanden de zwangerschap wereldkundig te maken. Na die periode is de kans op een miskraam over het algemeen kleiner. "Dan mag iedereen het pas weten, is de gedachte in Nederland. Maar dan is het kind al flink op weg in de ontwikkeling."

Campagne

Zo vroeg mogelijk starten met het corrigeren van een ongezonde leefstijl, is essentieel voor het tegengaan van zwangerschapscomplicaties. Poels: "Denk aan vroeggeboorte, een te laag geboortegewicht, een te hoge bloeddruk of zwangerschapsdiabetes. Bij overgewicht is de kans op zwangerschapsdiabetes meer dan zes keer zo hoog."

Poels deed haar promotieonderzoek in Zeist. Onderdeel van haar onderzoek was een voorlichtingscampagne. "We zagen dat door die campagne vrouwen vaker hun voedingspatroon veranderden, eerder een gesprek aangingen met een zorgverlener, sneller stopten met roken of drinken en eerder begonnen met foliumzuur slikken." Dat laatste verkleint de kans op geboorteafwijkingen als een open ruggetje, open gehemelte of hazenlip.

Rol van de man

"Hele simpele adviezen, ook gericht op de vader, kunnen de kans op zwanger worden vergroten. Het kan bijvoorbeeld langer duren voordat een vrouw zwanger wordt als hun man alcohol drinkt."

Volgens Poels moet het een vaste gewoonte worden om bij een kinderwens onmiddellijk de huisarts of verloskundige te informeren. "Dan is er voldoende tijd om te werken aan een topconditie van de toekomstige ouders."