Verkiezingen Noordrijn-Westfalen onverwacht spannend
De deelstaatverkiezingen in Noordrijn-Westfalen lijken onverwacht een nek-aan-nekrace te worden tussen de CDU en de SPD. De verkiezingen gelden als belangrijke graadmeter voor de landelijke verkiezingen in Duitsland, eind september.
Het is de dichtstbevolktste deelstaat van het land: ruim 13 miljoen mensen kunnen vandaag in Noordrijn-Westfalen naar de stembus. En heel Duitsland kijkt mee naar wat bekend staat als de kleine Bondsdagverkiezing. Wat vlak over de grens met Nederland in steden als Düsseldorf, Keulen of Gelsenkirchen gebeurt, kan van invloed zijn op het lot van Angela Merkel en haar grote uitdager Martin Schulz.
Peilingen: nek-aan-nek
In dit oude industriegebied is de sociaal-democratische SPD van oudsher sterk vertegenwoordigd. Nu nog is het de grootste partij, die regeert in een coalitie met de Groenen. Lang leek het erop dat de SPD de verkiezingen probleemloos zou gaan winnen. Zeker toen de partij in februari het geheime wapen Martin Schulz van stal haalde en deze Rijnlander tot partijvoorzitter benoemde. In korte tijd klommen de sociaal-democraten in de landelijke peilingen op tot soms zelfs boven Merkels CDU.
Maar sinds een maand zit de klad erin en lokaal in Noordrijn-Westfalen gebeurde wat niemand zich eerder nog kon voorstellen: een riante voorsprong van soms wel 24 punten verdampte volledig. In de laatste twee peilingen staat de CDU zelfs 1 punt voor op de SPD.
Te tam, te onzichtbaar, te politiek correct
De zenuwen gieren bij de sociaal-democraten ondertussen door de keel. Gistermiddag organiseerde de partij een familiefeest in Düsseldorf, waar "de kameraden", zoals ze elkaar in de partij noemen, veel moeite moesten doen om de sfeer erin te houden.
"We hebben misschien een wat tamme campagne gevoerd", zegt de lokale SPD-politicus Martin Volkenrath, alsof het verlies al geleden is. Zelfs hier op een eigen festivalterrein krijgt Schulz het verwijt dat hij te onzichtbaar was. Het beeld dat elke tv-zender de afgelopen weken herhaalde, is dan ook dodelijk: Merkel onderhandelt op het wereldtoneel met Poetin en Erdogan, terwijl de SPD-voorman rondloopt in een lokale visrokerij op het Duitse platteland.
Luchtfietserij
Misschien nog wel dodelijker is het feit dat Schulz door steeds meer mensen ook van luchtfietserij wordt beticht. Volkenrath: "Wat wil hij nou precies als hij het heeft over sociale gerechtigheid? Wat bedoelt hij met belastingherziening?"
Niet iedereen hier heeft het vertrouwen verloren. "Bij de brexit en bij Trump zag je ook foute voorspellingen, we geloven er niets van", zeggen twee jonge Duits-Turkse vrouwen.
Maar de 68-jarige Winfried von Ofen ("Ik ben een echte SPD-man") is kritischer. Hij vindt dat de partij te weinig over veiligheid durft te praten. "De CDU scoort ermee en wij hebben mensen die ontkennen dat er no-go area's zijn in Dortmund en Düsseldorf. Die zijn er wel. Die kan ik zo laten zien!"
Armoede
Net als in andere landen waar de sociaal-democratie verliest, krijgt ook de SPD het verwijt de traditionele arbeider uit het oog te hebben verloren. Aan de enorme armoede in de deelstaat heeft de partij in de afgelopen jaren weinig kunnen veranderen. En een belofte nog eens 3 miljard in kinderen en armoede te investeren, kwam eergisteren rijkelijk laat.
AfD
De Alternative für Deutschland probeert de teleurgestelde arbeider natuurlijk naar zich toe te trekken. Dat ze het provinciale parlement binnen zullen komen, lijkt zo goed als zeker. Maar anders dan in het oosten van het land blijft de winst beperkt tot onder de 10%.
De lokale lijsttrekker is ook nog eens getrouwd met voorvrouw Frauke Petry, die de partij in een machtsstrijd gestort heeft. En dat zou weleens op hem kunnen afstralen.
Merkel in winning mood
Om 18.00 uur sluiten de stembussen en wordt de eerste exitpoll bekend. Als de partij van Martin Schulz deze deelstaat inderdaad verliest, wordt het heel lastig voor hem in Berlijn. Ook op het familiefeest realiseren ze zich dat. SPD-lid Von Ofen: "Ik hoop natuurlijk dat wij winnen, maar laten we eerlijk zijn: Merkel heeft het niet slecht gedaan. Met haar zou ik ook kunnen leven."
