Het Geldloket wil met beetje hulp veel problemen voorkomen

De zelfredzaamheid van de burger wordt overschat, zegt de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid (WRR). Vooral bij grote veranderingen in het leven heeft de burger het lastig om de goede keuzes te maken.

'Uit elkaar? Ontslag? Gezinsverandering? Loop binnen voor een afspraak'. Het staat op de gevel van het Geldloket in Amersfoort. Burgers kunnen er terecht met financiële vragen. Het Geldloket vermijdt zorgvuldig termen als 'schuld' en 'hulpverlening'. Volgens de WRR is het loket daarmee een positieve uitzondering als het gaat om de manier waarop burgers doorgaans door de overheid worden bejegend. Het Geldloket is er vooral om te voorkomen dat mensen in problemen raken.

Spreekkamer

Loes Meijs is consulent bij het Geldloket. "Mensen zijn echt verbijsterd van wat ze dan allemaal bij grote veranderingen - zoals echtscheiding en baanverlies - tegenkomen", zegt ze. "Je denkt: het zijn zelfredzame mensen. Ze tikken wat in op het internet, en dan komen ze er wel uit." Niet dus: "Als je niet weet dat er kwijtschelding of zorgtoeslag is in sommige situaties, dan tik je dat niet in en kom je er dus ook niet op uit".

Het zijn volgens haar niet alleen kwetsbare mensen die het overheidswoud van voorschriften en regelingen niet kunnen doordringen. Ze ziet in haar spreekkamer vaak mensen die "prima functioneren in de maatschappij, maar door omstandigheden krap komen te zitten. Het heeft niet te maken met intelligentie."

Laagdrempelig

Jaap Jan Broer, projectleider bij het geldloket, legt uit dat Amersfoort met dit initiatief wil voorkomen dat mensen diep in de problemen komen. "Hier kunnen ze sparren met mensen die er verstand van hebben en dan zelfstandig verder", zegt hij.

Door het woord 'schulden' te vermijden wordt het volgens hem voor mensen veel makkelijker stappen te ondernemen als ze voelen dat problemen dreigen te ontstaan. "Dan zijn de problemen nog klein en kunnen grote problemen met een beetje hulp voorkomen worden."

Fraude

Meijs hoopt dat de overheid het beleid de komende jaren versimpelt. "Veel regelingen zijn opgezet uit het principe van wantrouwen; dat er geen misbruik van wordt gemaakt. Niet vanuit het principe dat je burgers gewoon kunt vertrouwen. 99 procent van de mensen die ik zie, zijn brave burgers die niets kwaads in de zin hebben."

Volgens haar kan het anders. "Ik zou zeggen: neem dat kleine stukje verlies van mogelijke fraude en maak het veel simpeler". Daarmee wordt het vertrouwen in de overheid ook nog eens groter, verwacht ze. "Dan voelen mensen zich erkend. Mensen snappen heus wel dat ze iets aan de overheid moeten laten weten, maar vraag ze niet het hemd van het lijf. Dat zou een mooie geste zijn".