Dierendiplomatie: panda's en puppy's voor betere betrekkingen
Witte vacht, zwarte poten en oortjes en schattige kraaloogjes. Ernaast: een politicus. Je verwacht de reuzenpanda niet direct op het internationale politieke toneel, maar toch is het beest al eeuwenlang een diplomatiek ruilmiddel voor China.
Rhenen maakt zich op voor de komst van panda's Xing Ya en Wen Wu. Vandaag vertrekken verzorgers van Ouwehands Dierenpark naar China om de dieren op te halen. Woensdag nemen ze hun intrek in Rhenen. Allemaal onder streng toezicht van China, want Nederland krijgt de dieren niet, maar leent ze. Daarnaast betaalt het dierenpark voor de panda's elk jaar ook nog eens één miljoen dollar aan China.
De dieren komen alleen in het wild voor in een klein gebied in het midden van China. Daardoor hebben alle reuzenpanda's in de wereld een Chinees paspoort en zijn ze dus in het bezit van de Chinese overheid. Het uitlenen van de zwart-witte beren is voor China een manier om de relaties met handelspartners aan te halen en warm te houden. Er is zelfs een woord voor: panda-diplomatie.
Hondenliefhebber Poetin
China is niet het enige land dat dieren inzet als diplomatiek hulpmiddel. Heel veel andere landen zetten beesten in op het moment dat er betrekkingen aangehaald moeten worden - en niet alleen panda's.
Zo is de Russische president Poetin een groot hondenliefhebber. Hij deelt met regelmaat viervoeters uit om in naam van Rusland vriendschap te laten zien of medeleven te betonen. Zo schonk Rusland in 2015 vlak na de aanslagen in Parijs een herder-puppy aan Frankrijk, ter vervanging van een politiehond die werd gedood bij een anti-terreur-actie.
Soms verrast Poetin de staatshoofden die bij hem op bezoek komen met het gezelschap van een hond. Twee jaar geleden dook ineens de zwarte labrador Koni van de Russische leider op bij een ontmoeting met Merkel. Het is geen geheim dat de Duitse bondskanselier bang is voor honden.
Dierendiplomatie is al duizenden jaren oud. De Romeinen gebruikten tijgers en leeuwen voor gevechten in amfitheaters. De dieren gingen soms ook met hun verzorgers de straat op om de bevolking te laten zien dat de autoriteiten krachtige dieren in hun macht hadden.
Egypte deelde honderden jaren geleden giraffes uit om banden aan te halen met leiders in andere landen. Zo kreeg Lorenzo de' Medici, heerser over de Florentijnse Republiek, in 1486 een giraffe van Egypte in de hoop dat hij hulp zou bieden in de strijd tegen de Ottomanen.
Nog een land dat bekend staat vanwege het inzetten van schattige, pluizige dieren is Australië. De koala is het nationale dier en omdat het beertje zo vriendelijk en passief is, is het een favoriet diplomatiek hulpmiddel.
Vooral Tony Abbott liet tijdens zijn premierschap wereldleiders graag knuffelen met het nationale symbool. Onder anderen Poetin, Obama en Merkel kregen het grijze diertje in handen gedrukt.
Vanuit het Australische parlement was er wel kritiek op de koala-diplomatie van de premier. De oppositie liet vorig jaar uitrekenen dat het charme-offensief met de dieren de Australische regering ruim 150.000 euro had gekost.
Grote hagedissen
Het zijn overigens niet altijd alleen maar schattige dieren die voor politieke doeleinden worden ingezet. Oud-president Soeharto van Indonesië pronkte bijvoorbeeld graag met de komodovaranen uit zijn land.
Dat dier kan wel drie meter lang worden en is de grootste hagedis ter wereld. Ze komen alleen in het wild voor op het eiland Komodo en leven verder in reservaten op diverse andere Indonesische eilanden.
Soeharto gaf in 1990 een komodovaraan aan de Amerikaanse oud-president George H.W. Bush om de banden aan te halen. Die schonk de grote hagedis aan de Cincinnati Zoo.
Er is één staatshoofd die er met kop en schouders bovenuit steekt als het gaat om het ontvangen van dierencadeautjes. De Britse koningin Elizabeth heeft door de jaren heen tientallen dieren gekregen van leiders van andere landen. Een kleine greep: dwergnijlpaarden uit Liberia, bevers uit Canada, een beer uit de Sovjet-Unie en een Gambiaanse krokodil. Alle dieren schonk ze aan dierentuinen.
Elizabeth krijgt niet alleen te maken met diplomatie van levende dieren. In 1961 werd de koningin door India uitgenodigd voor een jachtreisje. Prins Philip mocht een tijger doodschieten.
Het meest opmerkelijke cadeau was misschien wel een volwassen olifant uit Kameroen. De koningin kreeg Jumbo III in 1972 en had - met al die corgi's van haar - niet genoeg plek in de tuin. De olifant werd ondergebracht in de dierentuin in Londen. Een prachtig 25-jarig huwelijkscadeau van de president, maar niet heel praktisch in Crystal Palace.
