Kabinet, hou de hand op de knip, vindt DNB
Het nieuwe kabinet moet niet al te kwistig worden nu het goed gaat met de economie. "Er hoeft niet te worden bezuinigd, dat is het goede nieuws. Maar er is geen ruimte voor het grote uitgeven", zegt president Klaas Knot van De Nederlandsche Bank bij de presentatie van zijn jaarverslag.
Volgens Knot zou het kabinet moeten inzetten op een begrotingsoverschot van 1 procent, om de overheidsfinanciën ook op lange termijn robuust te maken. "Bij een recessie verslechtert het tekort al snel 3 tot 4 procent, dus moet je een overschot hebben in goede tijden."
De Nederlandsche Bank vindt dat het kabinet ook moet inzetten op duurzaamheid op sociaal en ecologisch gebied. Knot pleit daarbij voor een klimaatwet, zodat voor iedereen duidelijk is dat menens is.
"Een welvaart die tot grote ecologische schade leidt, die de sociale verhoudingen in een land onder druk zet of gebaseerd is op financiële zeepbellen, is op lange termijn onhoudbaar en dus niet duurzaam."
Protectionisme
Knot is positief over de wereldeconomie. Hij noemt die "opvallend positief" gezien alle onzekerheid en het protectionisme dat met de brexit en de verkiezing van Trump in de VS gemeengoed wordt.
Maar op langere termijn zijn er wel degelijk risico's. "De protectionistische sentimenten zetten de bijl aan de wortel van de vrijhandel, die ons veel welvaartsgroei heeft gebracht.
Het gevaar neemt toe dat huishoudens, bedrijven en overheden zich aan de lage rente laven.
Knot pleit voor het versneld afbouwen van het stimuleringsprogramma van de ECB, dat tot exteem lage rente leidt. De ECB heeft beloofd om in elk geval tot en met december dit jaar maandelijks voor 60 miljard aan obligaties op te kopen, in een poging de inflatie op te drijven en de economie te stimuleren.
"Het is tijd om het ruime monetaire beleid in het eurogebied nu geleidelijk te normaliseren", zegt Knot. "Het gevaar voor deflatie is geweken. De inflatie loopt momenteel zelfs zichtbaar op, waarmee de grond wegvalt voor het onconventionele monetaire beleid."
"Het gevaar neemt toe dat huishoudens, bedrijven en overheden zich aan de lage rente laven. Ze verliezen zo hun prikkels om de balansen op te schonen, structurele hervormingen door te voeren en zo hun weerbaarheid voor minder royale tijden op peil te brengen."
Als de economie dat toelaat, zou de ECB al eerder de maandelijkse aankopen van obligaties moeten verminderen, zegt Knot. "Onze economische ramingen blijken sinds september vorig jaar steeds mee te vallen. Als de cijfers beter worden zou je de afbouw naar voren kunnen halen."