Rutte: rust bewaren en niet verder laten escaleren

In de diplomatieke rel met Turkije is het belangrijk om de rust terug te vinden en niet mee te gaan met verder escaleren. Premier Rutte heeft dat gezegd in het NOS Radio 1 Journaal. Nu verdere stappen aankondigen zou zeer onverstandig zijn, zei hij.

"We hebben afgelopen zaterdag twee vergaande beslissingen genomen: het niet laten landen van de Turkse minister van Buitenlandse Zaken en we hebben minister Kaya van Familiezaken het land uitgezet. Dan moet je nu niet nog meer stappen zetten", zei de premier.

Zo is Rutte het niet eens met CDA-leider Buma die het associatieverdrag met Turkije wil opzeggen.

Schietpartij

Ook Rutte was ervan op de hoogte dat Rotterdam er zaterdag rekening mee hield dat het tot een gewapend treffen kon komen tussen bewakers van de Turkse minister van Familiezaken Kaya en Nederlandse politieagenten. Burgemeester Aboutaleb vertelde daarover gisteren in Nieuwsuur.

"Het was schrikaanjagend dat zij twaalf man mee had. Brede mannen, van wie wij niet wisten of ze gewapend waren of niet. Dat heeft ertoe geleid dat wij specialistische eenheden hebben laten komen. Zodat wij er zeker van waren dat, als het tot een treffen zou komen, wij de baas zouden zijn. De toestemming om te schieten was gegeven", zei Aboutaleb.

De Turkse minister wilde het consulaat binnengaan en Turkse Nederlanders toespreken over het referendum dat president Erdogan meer macht moet geven. Daarvoor kreeg ze geen toestemming, waarop ze het land werd uitgezet.

Sancties

Turkije kondigde vervolgens sancties aan, waaronder het weren van diplomatieke vluchten uit Nederland. Verder is de ambassadeur voorlopig niet meer welkom en wordt het vriendschapsverdrag mogelijk opgezegd.

"We moeten maar eens even wachten hoe Turkije er verder mee omgaat", zei vice-premier Asscher in het WNL programma Goedemorgen Nederland. Hij noemde de sancties op de lange termijn "onverstandig" en beschouwt ze ook als "in hoge mate symbolisch".

Ook premier Rutte zei nu eerst eens te gaan kijken naar het Turkse pakket. "Als de Turken weer rare dingen doen, moeten we reageren, maar het is nu zaak om in eerste instantie de rust te bewaren."

Op Facebook kreeg Rutte ook veel vragen van kijkers over de ontwikkelingen met Turkije en de verkiezingen in Nederland.

"De vraag die veel mensen in Europa nu hebben: is Nederland het volgende dominosteentje in de liberale democratie dat, na de brexit en Trump, gaat omvallen?", zei een van de vragenstellers, een journalist van de BBC.

"Niet als het aan mij ligt", zei Rutte, "ik vecht om te winnen. Dit zouden weleens verkiezingen kunnen worden waarbij de dominosteen niet omvalt".