Zijn man en vrouw wel zo gelijk in Nederland?

• Anouk Kantelberg

  Redacteur

Vandaag is het Internationale Vrouwendag. Ook in Nederland wordt op verschillende plekken stilgestaan bij de emancipatie van vrouwen. Zo zijn er bijvoorbeeld lezingen op universiteiten en wordt in Den Haag een standbeeld onthuld voor werkende vrouwen.

"Dingen die we al duizenden jaren hebben zoals gelijkheid tussen man en vrouw. Die moeten we behouden", zei CDA-leider Buma zondag tijdens het Carrédebat. Als je dat hoort, zou je denken dat een dag speciaal voor de rechten van vrouwen niet nodig is.

Het tegendeel is waar, zegt Justine van de Beek van Stellingdames, een online platform voor jonge feministen. "Kijk bijvoorbeeld naar geweld tegen vrouwen. 45 procent van de Nederlandse vrouwen krijgt vanaf haar 15e levensjaar te maken met geweld. Negen van de tien keer is de dader een man."

'Genderblind'

Volgens Van de Beek zijn we in Nederland "genderblind". "We zijn er nog altijd van overtuigd dat ons land heel tolerant is en dat alles en iedereen gelijk is. Maar de cijfers vertellen juist een heel ander verhaal."

Uit de eind vorig jaar verschenen emancipatiemonitor van het CBS en SCP blijkt dat vrouwen in Nederland nog altijd minder verdienen dan mannen. In het bedrijfsleven verdienen vrouwen bijna 20 procent minder, bij de overheid is het uurloon bijna tien procent lager.

Van de Beek kijkt er niet van op. "Natuurlijk heeft het niet altijd met discriminatie te maken, maar in veel gevallen zijn die loonverschillen nergens op gebaseerd." Volgens haar komt een deel voort uit hoe jongens en meisjes opgevoed worden. "Als kind krijg je mee dat meisjes niet dominant horen te zijn. Als je voor jezelf opkomt en durft te onderhandelen, word je als een 'bitch' gezien. Dat horen vrouwen niet te doen, is de opvatting."

En dan zijn er nog de eeuwenoude opvattingen over de taakverdeling tussen man en vrouw. Zo'n vijftig jaar geleden was het nog heel normaal dat vrouwen stopten met werken als er kinderen kwamen. De vrouw zorgde voor het huishouden en de kinderen en de man werkte om zijn gezin te kunnen onderhouden.

Ook nu bestaan die opvattingen over rolverdeling nog steeds, zelfs bij jongeren. Uit een eerdere CBS-enquête onder 12- tot 25-jarigen blijkt dat 8,5 procent van de meisjes later niet wil werken zodra ze moeder worden. Ruim 40 procent wil maximaal twee dagen in de week werken. Slechts 2,6 procent van de meisjes ziet later een fulltime baan zitten als ze een gezin hebben. Daar tegenover staat dat ook de meeste jongens iets minder willen werken.

Emancipatiebeweging

Daar schrikt Van de Beek wel een beetje van. "Je zou denken dat onder jongeren toch een moderner beeld heerst over mannen en vrouwen en wat hun taken zijn." Ze heeft er vertrouwen in dat dit in de nabije toekomst nog wel gaat veranderen. "Je ziet nu bij de leeftijdsgroep van 18 tot 25 dat er een hele emancipatiebeweging aan het ontstaan is. Er is de laatste jaren veel discussie over gendergelijkheid."

Ook ziet ze dat in Nederland er voldoende bewegingen zijn die opkomen voor de rechten van vrouwen. "Maar we mogen er veel meer actie op ondernemen. Alle aandacht is mooi en daarom is Internationale Vrouwendag belangrijk. Ik zie het als een extra dag om mijn gedachtegoed met iedereen te delen."