'Veluwse deltawerken': geul van 8 km beschermt tegen hoogwater

Waarschijnlijk stroomt er maar één keer in een mensenleven water onder de 800 meter lange brug Kerkdijk door. De nieuwe brug, 15 kilometer ten zuiden van Zwolle, loopt over de inlaat van de nieuwe Hoogwatergeul, die vandaag wordt geopend. De geul zal bij extreem hoogwater verlichting brengen voor bedreigd gebied langs de IJssel.

Onder de brug liggen zestig kleppen die worden opengezet als de IJssel een stand bereikt van 5,65 meter boven NAP. Een acht kilometer lange strook weilanden, 500 tot 1500 meter breed, wordt dan onder water gezet. De strook is niet uitgegraven, er zijn dijken opgeworpen om het water in goede banen te leiden.

Als de hoogwatergeul wordt gebruikt, zakt de waterstand in de IJssel 71 centimeter. Van alle projecten die Nederland de afgelopen jaren heeft ondernomen om overstromingen te voorkomen, heeft de hoogwatergeul daarmee de meeste impact op de waterstand. De kans dat Zutphen en Deventer wateroverlast krijgen bij hoogwater wordt een stuk kleiner.

Tegen de komst van de hoogwatergeul was veel verzet. Jan Nitrauw uit Wapenveld was een van de actievoerders. "Er moesten negen boerderijen voor de hoogwatergeul wijken. Die bedrijven waren al zwaar getroffen door de MKZ-crisis, en waren net weer aan het opbouwen. Daarnaast hadden we ook veel twijfels over de noodzaak van de geul. We waren bang dat het een speeltje van Rijkswaterstaat zou worden."

Nu, ruim 10 jaar later, is Nitrauw een stuk positiever over de hoogwatergeul. "Door de discussie over klimaatverandering weten we veel meer over de noodzaak van dit soort maatregelen. Als ik er nu naar kijk, is er ook wel een soort trots. Het zijn toch een soort Veluwse deltawerken."

De hoogwatergeul kostte 187 miljoen euro en is onderdeel van het project Ruimte voor de Rivier. De afgelopen 10 jaar zijn op 34 plekken maatregelen genomen om overstromingen te voorkomen. In 2019 wordt het project afgerond.