Amnesty in rapport snoeihard over populisme en kritisch over Nederland
Amnesty International slaat in een jaarlijks rapport alarm over de opkomst van het populisme en de gevolgen voor de mensenrechten. Volgens de organisatie is de situatie vorig jaar aanzienlijk verslechterd en Amnesty wijt dat deels aan de opkomst van politieke stromingen die zich afzetten tegen de gevestigde orde.
Amnesty zag in 2016 steeds vaker een cultuur van wij tegen zij. "Verhalen over verwijten, haat en angst hebben we op wereldwijd niveau niet meer gezien sinds 1930", zegt de organisatie bij de presentatie van het rapport. In dat decennium kwam Hitler aan de macht.
De organisatie wijst naar de opkomst van Trump in de VS, Orban in Hongarije, Modi in India, Erdogan in Turkije en Duterte in de Filipijnen. "Steeds meer politici profileren zichzelf als anti-establishment. Ze hanteren een politiek van demonisering, die zondebokken aanwijst en hele groepen wegzet om verkiezingen te kunnen winnen."
Opgeschoven grenzen
De campagne van Trump was daar een goed voorbeeld van, zegt Amnesty. "Zijn vergiftigde verkiezingscampagne was het voorbeeld van een wereldwijde trend die leidt naar woede en naar verdeeldheid." Ook hekelt de organisatie zijn inreisverbod.
Volgens Amnesty zijn de grenzen opgeschoven van wat normaal wordt gevonden. "Politici gebruiken schaamteloos allerlei haatvolle retoriek en rechtvaardigen op die manier vrouwenhaat, homofobie en racisme." Volgens Amnesty zijn de vluchtelingen hier het eerste grote slachtoffer van. Als dit zo doorgaat, volgen andere groepen in 2017, vreest de organisatie.
In het jaarlijkse rapport wordt aandacht besteed aan mensenrechtenschendingen in 159 landen. Over de situatie in Nederland schrijft Amnesty onder meer over etnisch profileren door de politie, het tijdelijk vastzetten van vluchtelingen en de invoering van het gedeeltelijke boerkaverbod.
"Het etnisch profileren blijft een groot probleem bij de Nederlandse politie", is te lezen in het rapport. "De autoriteiten erkennen de serieuze effecten van deze profilering, maar komen niet met een plan om dit op te lossen."
Het populisme in Nederland gaat te ver als de Nederlandse premier een open brief schrijft en migranten uitnodigt om zich normaal te gedragen of weg te gaan.
Ook de intimidatie en bedreigingen aan de Zweeds-Jordaanse juriste Nada Kiswanson in Den Haag wordt besproken in het rapport. "Pas in april kozen de Nederlandse autoriteiten ervoor om haar te beschermen en een onderzoek te starten." Dat was volgens Amnesty niet goed aangepakt.
In de persconferentie van Amnesty werd ook nog kort over het populisme in Nederland gesproken. Dat gaat te ver, volgens de organisatie. "Bijvoorbeeld wanneer Geert Wilders spreekt van Marokkaans tuig. Maar ook wanneer de Nederlandse premier een open brief schrijft en migranten uitnodigt om zich normaal te gedragen of weg te gaan."
Parijs
Het rapport van Amnesty, dat het hoofdkantoor in Londen heeft, werd gepresenteerd in Parijs. De organisatie koos hiervoor om aandacht te vragen voor de noodtoestand die het land uitriep na de aanslagen in Parijs in november 2015.
Landen die ooit te boek stonden als voorvechters om mensenrechten te verdedigen in het buitenland, zijn nu te druk bezig om de rechten in hun eigen land in te perken.
Volgens Amnesty-directeur Shetty is de Franse noodtoestand "diep discriminerend" en zijn meer dan 600 mensen, veelal moslims, erdoor onder huisarrest geplaatst. Ook zijn meer dan 140 demonstraties verboden.
Frankrijk is daar niet uniek in, zegt de organisatie. Amnesty ziet dat steeds meer landen morrelen aan de bestaande wetten die mensenrechten beschermen en vreest voor een domino-effect. "Landen die ooit te boek stonden als voorvechters om mensenrechten te verdedigen in het buitenland, zijn nu te druk bezig om de rechten in hun eigen land in te perken, laat staan om anderen nog te controleren."