De fans van Legia: hardleerse kleerkasten met bedenkelijke reputatie
Toen Ajax twee jaar geleden in de knock-outfase van de Europa League aantrad bij Legia Warschau, bleef het negentig minuten lang muisstil. De Amsterdammers hoefden niet te vrezen voor de beruchte aanhang van de club, omdat het stadion vanwege een UEFA-straf na racistische spreekkoren leeg bleef.
Vanavond is dat anders: het Wojska Polskiego Stadion is met ruim 30.000 toeschouwers uitverkocht. Hoewel de Legia-supporters zich ook dit seizoen weer van hun hardleerse kant hebben laten zien.
De harde kern van Legia Warschau heeft een reputatie in binnen- en buitenland. ‘Zyleta’ heten de hartstochtelijke fans, oftewel Het Scheermes. Ze worden geroemd vanwege hun indrukwekkende en soms geestige sfeeracties, maar maken zich ook geregeld schuldig aan racisme en geweld.
Robert Maaskant, die van 2010 tot 2011 trainer was bij Wisla Krakow, kan zich de uitwedstrijden bij aartsrivaal Legia nog wel herinneren. "Maar we hebben daar nooit problemen gehad. Er is daar zoveel politiebegeleiding en de supporters werden enorm afgeschermd. En de Poolse politie is ook niet de Nederlandse politie. Die staan daar met 1.500 man in militaire uitrusting klaar."
Dit Europese seizoen doen de supporters van de Poolse kampioen hun bedenkelijke reputatie weer eer aan. Voor het eerst in 22 jaar plaatste Legia zich voor de Champions League en dat wilden de fans weten ook. Voor het eerste thuisduel met Borussia Dortmund ontrolden de Zyleta een imponerend spandoek met de tekst ‘Guess who’s back’.
Maar vervolgens ging het helemaal mis. Legia verloor met 6-0, fans gingen aan de haal met de pepperspray van de stewards en het vak met Duitse supporters werd bestormd. De UEFA-sanctie: een wedstrijd zonder publiek tegen Real Madrid.
Een maand later, bij de met 5-1 verloren uitwedstrijd bij Real, raakten Poolse fans in Madrid slaags met de politie nadat ze vernielingen hadden aangericht. Dertien supporters werden aangehouden. Sanctie: bij de daaropvolgende uitwedstrijd in Dortmund werden geen fans meegenomen.
Het aanhoudende wangedrag van de Zyleta zorgt ook bij het bestuur van Legia voor hoofdbrekens. Sommigen proberen het supportersgeweld met maatregelen in te dammen, anderen - zoals directeur voetbalzaken Boguslaw Lesnodorski - prijzen hun fanatisme en onderhouden juist goede banden met de harde kern.
"De Poolse fans zijn een stuk harder dan in Nederland", weet ook Maaskant nog. "Het zijn echte vechtersbazen en kleerkasten die vechtsporten beoefenen. Ze runnen ook vaak de club. Als ze het ergens niet mee eens zijn, komen ze het stadion binnen en eisen ze dat ze hun zin krijgen."
Het moge duidelijk zijn: voetbalvandalisme is in Polen een groot probleem. Waar hooliganisme in Engeland en Nederland in de jaren tachtig tot wasdom kwam, bleven landen als Polen en Rusland achter. Het toenmalige communistische regime maakte snel korte metten met enige opstandigheid en als er al incidenten waren, werden die in de staatsmedia doodgezwegen.
Tegenwoordig is dat anders en de Legia-fans spannen daarbij de kroon. In 2007 werd de club door de UEFA al eens voor een jaar uitgesloten van Europees voetbal na hevige ongeregeldheden tijdens een Intertoto-wedstrijd in Litouwen. De jaren daarop volgden de incidenten, en de straffen, zich in rap tempo op.
In 2011 was er een forse UEFA-boete vanwege een omstreden spandoek tijdens een duel met Hapoel Tel Aviv: ‘Jihad Legia’ in op Arabisch lijkende letters. Drie jaar later bleef op last van de UEFA de noordkant van het stadion bij een wedstrijd tegen Steaua Boekarest gesloten na herhaald wangedrag en racisme. Het publiek reageerde met een cynische sfeeractie: duizenden fans toonden de letters UEFA met een groot hart.
En er waren de rellen in Lokeren in 2015, die leidden tot het lege stadion bij de vorige editie van Legia Warschau-Ajax. Problemen rond die wedstrijd deden zich daardoor niet voor. Dit keer zijn er zevenhonderd Ajax-fans met de Amsterdammers meegereisd naar Polen.
De Supportersvereniging Ajax (SVA) heeft de fans begin deze week opgeroepen voorzichtig te zijn in Warschau. Volgens de SVA zijn de Legia-supporters “geen lieverdjes” en komt daar ook nog bij dat de Poolse club vriendschapsbanden heeft met ADO Den Haag, Juventus en Club Brugge. Clubs die ook niet bekend staan als vrienden van Ajax.
Gisteravond ging het in Warschau al behoorlijk mis. Een grote groep gemaskerde Legia-fans zou een bar hebben aangevallen waar Ajax-supporters bijeen waren. De Polen zouden benzine, fakkels en zelfs een pijl en boog bij zich hebben gehad. Het café werd kort en klein geslagen, maar er zou niemand gewond zijn geraakt.
