Omstreden kunstwerk verdeelt Dresden
Een omstreden kunstwerk verdeelt de Duitse stad Dresden. Midden in het gerestaureerde centrum, op de plek waar 72 jaar geleden de bommen van de geallieerden vielen en waar zeker 25.000 doden vielen, staat nu een gedenkteken voor de slachtoffers van de oorlog in Syrië. Drie rechtopstaande bussen op een betonnen sokkel, geïnspireerd door een vergelijkbare constructie die in 2015 in de straten van Aleppo stond. Neergezet voor de bevolking, zodat ze zich tegen sluipschutters konden beschermen.
Het kunstwerk Monument van de Syrisch-Duitse kunstenaar Manaf Halbouni moest een verbinding maken tussen het oorlogsleed van destijds, en dat van nu. Maar verbinding is niet wat het brengt. Al een week lang zijn er verhitte discussies op het plein voor de installatie. "Het is je reinste provocatie", zegt Rudi Warnatsch. De Dresdenaar was 14 jaar oud toen de bommen van de geallieerden zijn stad in de as legden. Hij overleefde het bombardement, maar verloor twee zussen en z’n moeder. "Op een dag als deze wil ik gewoon mijn familie kunnen herdenken. Waarom moet dat leed met dat van Syrische oorlogsslachtoffers worden gelijkgesteld?"
En dat vindt ook de lokale afdeling van de AfD (Alternative für Deutschland). "We willen al tientallen jaren een waardig monument voor onze slachtoffers. Op de Altmarkt hier zijn 7000 mensen verbrand en daar hangt een miezerig gedenkplaatje boven een parkeergarage. Voor de Syrische slachtoffers kunnen ze dit regelen, waarom voor ons niet?", zegt Sören Oltersdorf van de jongerentak van Saksische AfD. Hij heeft een grote poster meegenomen, waar de eis voor een eigen gedenkteken op staat.
De herdenkingen vandaag verlopen rustig, maar bij de inwijding van het kunstwerk vorige week ging het er heftiger aan toe. De burgemeester van Dresden, Dirk Hilbert, werd toen uitgefloten en uitgescholden voor "volksverrader". Het kunstwerk werd door sommige omstanders omschreven als entartete Kunst. Dat is de term die de de nazi’s gebruikten om vooral moderne kunst in de ban te doen.
Hilbert is mikpunt geworden van de woede van inwoners van Dresden, omdat hij in een interview heeft gezegd dat rechtse inwoners zich niet moeten wentelen in de "slachtoffermythe van de verwoesting van een onschuldige stad". "Er waren hier ook veel daders", herhaalde hij ook vandaag weer tijdens een van de vele herdenkingen, "dat moeten we ook niet vergeten". Het kwam hem op een stortvloed aan haatmail en bedreigingen te staan.
Geconfronteerd met de uitspraken van Hilbert flikkert de woede in de ogen van Dresdenaar Rudi Warnatsch. "Mijn moeder en mijn zussen konden geen kant op, en nu is het hun verdiende loon?" Hij heeft de foto’s van de verwoestingen van destijds meegenomen en laat ze aan iedereen zien die maar interesse heeft. "Vandaag herdenk ik 25.000 doden, mijn zussen en mijn moeder. Waarom Syrië niet een andere dag?"
