'Kans op zetel voor nieuwe politieke partijen erg klein'

"Kiezers zijn tegenwoordig meer bereid om op nieuwe partijen te stemmen, maar de kans dat ze een zetel halen is erg klein. Als ik hoor dat nieuwe partijen verwachten tien of twaalf zetels te halen, moet ik altijd een beetje lachen. Dat is niet heel waarschijnlijk", zegt politicoloog Henk van der Kolk in het radioprogramma Nieuws en Co. 

Van der Kolk van de Universiteit van Twente onderzocht hoeveel kans nieuwe partijen maken bij de Tweede Kamerverkiezingen. Volgens hem zijn veel nieuwe partijen niet zo zichtbaar als ze zelf denken.

"Ze zijn vooral in beeld bij mensen die heel erg in politiek zijn geïnteresseerd. Maar die mensen stemmen op partijen die al wat meer gevestigd zijn. Het is heel moeilijk om een nieuw electoraat te bereiken."

Vijver vol

Ook ziet Van der Kolk dat een aantal nieuwe partijen zich allemaal op dezelfde groep kiezers richt. "Als er al gevist moet worden in een nieuwe vijver dan is dat conservatief links, waar de SP ook zit. Daar zitten nog wat kiezers die zich niet echt vertegenwoordigd voelen."

Op rechts is het juist heel druk. "Bijvoorbeeld als het gaat om rechtse partijen die zeggen de democratie te willen versterken, zoals het Forum voor Democratie. De meeste kiezers daar voelen zich op dit moment wel thuis bij een politieke partij. Ik denk dan ook niet dat die partijen zoveel zetels zullen halen als door hen wordt aangekondigd."

Achterban

Van der Kolk schat de kansen van Denk aardig in. "Volgens mij is Denk een van de partijen die kans maken net de kiesdeler te halen. De partij probeert een heel duidelijke en redelijk grote achterban aan te spreken. Het zijn mensen die zich op dit moment niet voldoende vertegenwoordigd voelen."

Bovendien kan Denk al vanuit de Tweede Kamer aandacht genereren. Sinds hun vertrek uit de PvdA-fractie vormen Kamerleden Kuzu en Öztürk een tweemansfractie in de Kamer. Ze doen nu met Denk mee aan de verkiezingen. 

"Een lijsttrekker in de Kamer is handig, dan krijg je automatisch een platform. En dat heb je wel nodig om wat kiezers te trekken. Als je helemaal vanuit het niets moet beginnen, heb je het een stuk lastiger."

Alleen nog minder

Het aanbod van 31 partijen noemt Van der Kolk groot. "Ik weet niet of het een historische hoeveelheid is, maar zoveel hebben we er in de afgelopen verkiezingen niet gezien." 

Er hoeft in ieder geval geen nieuw stembiljet te komen; dat was pas nodig als er meer dan 32 partijen zouden meedoen. "Het kunnen er nu alleen nog minder worden."