Anti-islamgeweld zeldzaam, maar hardnekkig in Canada

Aanslagen zoals vannacht in Quebec zijn zeldzaam in Canada. Toch hebben moslims er de afgelopen jaren wel vaker met geweld te maken gehad. Vooral in de provincie Quebec is een kleine groep fel tegen de islam.

Omdat daders noch motief van deze schietpartij op dit moment bekend zijn, is nog niet duidelijk of deze aanslag in die trend past. Wel was deze moskee al eerder doelwit van treiterijen: vorig jaar juni werd tijdens de ramadan een varkenskop versierd met linten achtergelaten op de stoep van het gebedshuis. "Bonne appétit", stond er op een begeleidend kaartje.

"We dachten: 'dit staat op zichzelf'. We namen het niet serieus", zegt een moskeeganger nu tegen persbureau Reuters. "Vanavond zien we het in een ander licht."

In november 2014 werden vier moskeeën in de provincie Quebec belaagd door tegenstanders. Bij een werd een steen door een ruit gegooid, bij de andere werden printjes opgehangen van een moskee met een streep erdoor en de tekst "Islam hors de chez moi" (islam weg hier).

De acties werden gepleegd in naam van de groep Québec Identitaire, die "vindt dat een geboren Quebecer het recht heeft culturen en religieuze rituelen af te wijzen die door nieuwe Quebecers worden opgedrongen". De groep heeft enkele honderden volgers op Facebook.

Het ernstigste incident tot nu toe was in 2015, kort na de aanslagen in Parijs. In de stad Peterborough in Ontario werd toen brand gesticht in een moskee. Er werd nooit iemand opgepakt voor die aanslag.

Terrorisme-experts betoogden destijds dat het niet om brede bewegingen gaat zoals de afgelopen jaren in Europa ontstonden. "We hebben meer ervaring met immigratie. We zien al tientallen jaren golven van immigranten binnenkomen", legde de directeur van het Canadian Network for Research on Terrorism uit. "Europa is daar veel minder aan gewend, en al helemaal niet aan immigranten die anders zijn."

Toch worden er af en toe voorstellen gedaan om moslims te dwingen zich aan te passen. Toen de Parti Québécois in 2013 religieuze symbolen wilde verbieden voor ambtenaren, werd dat algemeen gezien als een hoofddoekverbod.

Boerkaverbod

Ook stonden de verkiezingen van 2015 in het teken van een boerkaverbod van premier Harper. Zijn conservatieve regering verbood vrouwen een gezichtsbedekkende sluier te dragen bij naturalisatieceremonies, ook als ze zich eerder al niet in het openbaar hadden geïdentificeerd.

Twee rechters zetten een streep door het verbod, maar Harper wilde doorprocederen tot het Hooggerechtshof. Toen hij werd verslagen door Justin Trudeau, schrapte diens regering de regeling onmiddellijk.

Trudeau voert juist een uitgesproken open beleid voor minderheden. Hij verwelkomde persoonlijk Syrische vluchtelingen in het land en na de immigratiestop van Trump herhaalde hij dat zij in Canada wel welkom zijn.

Zelfs het feit dat Canada de afgelopen jaren enkele keren te maken kreeg met geweld door extremistische moslims lijkt daar niets aan af te doen. In 2014 reed in Quebec een geradicaliseerde moslim in op twee militairen, van wie er een omkwam. De dader werd doodgeschoten.

Twee dagen later schoot een radicale moslim een erewacht neer bij een oorlogsmonument en vluchtte het parlementsgebouw in Ottawa binnen, waar hij werd doodgeschoten. In een afscheidsvideo zei de man dat het besluit om Canadese troepen naar Irak te sturen de aanleiding voor zijn aanslag was.

Religieuze tolerantie

Vorig jaar doodde de politie een man die een explosief had laten afgaan in een taxi. Uit onderzoek bleek dat de man een grotere bom op een plek met veel mensen had willen laten afgaan. Het bleek te gaan om een blanke IS-sympathisant.

Na de aanslag van vannacht veroordeelde Trudeau het geweld. "Moslim-Canadezen zijn een belangrijk onderdeel van ons land en dit soort daden horen niet thuis in onze gemeenschap, steden en natie", schreef hij. "Diversiteit is onze kracht en als Canadezen is religieuze tolerantie ons dierbaar."