Blijft Facebooks strijd tegen nepnieuws beperkt tot Duitsland?
Nadat Facebook in de VS al beloofde om nepnieuws tegen te gaan, komt het bedrijf nu ook in Europa in beweging. Gisteren werd bekend dat Duitsland het eerste is land waar Facebook in aanloop naar de verkiezingen gaat samenwerken met factcheckers. Ook in Frankrijk en Nederland komen er verkiezingen aan, dus is het de vraag of Facebook daar ook de strijd aan gaat tegen nepnieuws?
Een woordvoerder van Facebook laat weten dat er in Frankrijk "gesprekken worden gevoerd". Meer dan dat wordt er niet gezegd. Over Nederland is nog minder bekend. "We hebben daar op dit moment geen nieuws over", is de reactie desgevraagd.
Wie gaat er factchecken?
Daarnaast is de vraag met wie Facebook in Nederland moet gaan samenwerken. Er is geen factcheck-organisatie. Het bedrijf heeft laten doorschemeren daar zelf ook nog geen idee over te hebben.
Volgens media-experts Peter Burger van de Universiteit Leiden en Mark Deuze van de Universiteit van Amsterdam zijn er wel diverse initiatieven in Nederland, maar is Facebook daar vooralsnog niet bij betrokken.
Dat Duitsland het eerste land is waar Facebook stappen neemt om nepnieuws te voorkomen, is niet vreemd. Er is daar vanuit de overheid veel druk uitgeoefend. In Nederland is daar nog geen sprake van. Het Duitse parlement nam eind vorig jaar een wet aan waarmee Facebook een boete van een half miljoen euro kan krijgen als het platform nepnieuws niet verwijdert.
Daarnaast waarschuwde de baas van de Duitse geheime dienst voor desinformatiecampagnes. Volgens een analyse van website BuzzFeed News richten nepnieuwssites hun pijlen met name op bondskanselier Merkel.
In Frankrijk zijn de zorgen minder groot, zegt correspondent Frank Renout. "In de media wordt er veel over geschreven en gesproken, maar de politiek houdt zich tot nu toe stil. De minister van Binnenlandse Zaken heeft alleen gezegd dat het land alert moet zijn op Russische manipulatie."
Grote klus
Duitsland loopt dus voorop. Facebook gaat daar samenwerken met Correctiv, een groepje onderzoeksjournalisten dat nieuwsberichten gaat checken. Dat wordt ongetwijfeld een helse klus, zeker naarmate de verkiezingen in Duitsland dichterbij komen. In de Verenigde Staten was er een duidelijke toename van nepberichten in de periode kort voor 8 november, de verkiezingsdag, bleek uit een onderzoek van BuzzFeed News.
Het team van Correctiv bestaat uit 19 journalisten en is grotendeels afhankelijk van donaties. In de VS betalen nieuwsorganisaties zelf de factcheckers, maar of Correctiv dat ook kan is de vraag. In een gesprek met de Duitse televisie houdt woordvoerder David Schraven zich daarover op de vlakte.
"We gaan zien hoe dit uitpakt. Zodra we een beeld hebben van hoe groot deze klus wordt, kunnen we kijken naar de financiële gevolgen. Het kan zijn dat Facebook financieel moet gaan bijdragen."
Het lijkt logisch dat Correctiv deze klus niet zijn eentje gaat klaren. Facebook zelf zegt nog in gesprek te zijn met andere partijen in Duitsland. Welke dat zijn is niet duidelijk.
