'Psychiaters hebben moeite met herkennen zwakbegaafdheid

Psychiatrisch specialisten hebben het vaak niet in de gaten als hun patiënten een laag IQ hebben. Dat zegt psychiater Jannelien Wieland, die onderzoek deed naar de intake en behandeling door psychiaters.

"Zwakbegaafdheid komt ontzettend vaak voor", zei Wieland in het NOS Radio 1 Journaal. "Het is een kwetsbare groep mensen met een hoog risico op het ontwikkelen van psychische klachten en psychiatrische stoornissen. Ze komen steeds vaker in de ggz terecht, maar daar worden ze slecht herkend. En daardoor krijgen ze vaak niet de meest passende behandeling."

Behandelingen

Behandelingen in de ggz bestaan vaak uit gesprekken tussen een psychiater en zijn patiënt. Een patiënt moet natuurlijk begrijpen wat een psychiater zegt en bedoelt. Daar moet een psychiater die een zwakbegaafde patiënt behandelt rekening mee houden.

"Het is niet zozeer wat je doet, maar bijvoorbeeld hoe je het zegt, wat je zegt, wat voor woorden je gebruikt. En behandelingen moeten soms wat langzamer gaan, soms is er meer herhaling nodig", zegt Wieland.

Opletten

Zwakbegaafdheid herken je door goed op te letten, zegt Wieland. "Je kunt luisteren naar hoe mensen praten en naar wat ze zeggen. Het is belangrijk om goed naar het schoolverleden te vragen. Maar het is vooral belangrijk om er veel ervaring mee op te doen. Dan herken je het makkelijker en kun je de behandeling daar gemakkelijker op aanpassen."

Zwakbegaafd is iemand bij wie het IQ tussen de 70 en 85 ligt. Dat geldt voor ongeveer 15 procent van de Nederlandse bevolking. Wieland screende samen met twee artsen in opleiding ruim 250 volwassenen die zich bij een ggz-instelling meldden. Ook ondervroeg ze 26 behandelaren.