Ook zonder Johan blijft Thate het 'Cruijffiaans' uitdragen
“Heel bizar.” Zo omschrijft Carole Thate de dagen na het overlijden van Johan Cruijff. Nederlands grootste voetballer verloor op 24 maart de strijd tegen kanker. Als manager en rechterhand van Cruijff moest Thate de berichtgeving over zijn dood in goede banen leiden. In de wetenschap dat de impact mondiaal enorm zou zijn.
In NOS Langs de Lijn blikt Thate op zaterdag 24 december tussen 18.00 en 19.00 uur uitgebreid terug op de periode na zijn overlijden en op de samenwerking, die haar leven heeft verrijkt.
Het is toen gelekt, waardoor we moesten bevestigen dat het longkanker was, terwijl we het eigenlijk niet zeker wisten
Carole Thate was al enigszins voorbereid op de schok die de dood van Cruijff teweeg zou brengen. Ook de bekendmaking van zijn ziekte, in oktober 2015, was wereldnieuws. Steunbetuigingen stroomden massaal binnen. “We hebben toen ervaring opgedaan over hoe zoiets de wereld in kan komen en hoe je daar vervolgens regie over moet nemen. Het is toen gelekt, waardoor we moesten bevestigen dat het longkanker was, terwijl we het eigenlijk niet zeker wisten."
“We hebben heel veel geleerd van dat moment. En ook van hoe de hele wereld daarop reageerde. Het was heftig, maar ook heel dierbaar, heel bijzonder. Daardoor waren we wel een beetje voorbereid: als hij dadelijk daadwerkelijk overlijdt, wat gaat dat dan betekenen?”
Toen de toestand van Cruijff in maart snel verslechterde, wist Thate mede door die ervaring wat haar te doen stond. “Mijn taak, hoe plastisch en zakelijk het ook klinkt, is de communicatie naar buiten te brengen. Die druk op de knop, waarmee wij via sociale media het nieuws brachten. En vanaf dat moment word je geleefd. Je moet dan heel zakelijk de hele wereld te woord staan. En zorgen dat je het zo kanaliseert dat de familie wel de rust en de tijd heeft om afscheid te kunnen nemen.”
Thate beleefde de dagen, waarin zij de verbinding was tussen de familie Cruijff en de buitenwereld, als in een roes. “Het was een hele operatie. Het is gewoon een kwestie van gaan, en dan zet je je emoties even aan de kant.”
Zeventien jaar geleden begon de samenwerking tussen Thate en Cruijff, een samenwerking die leidde tot een onvoorwaardelijke vertrouwensband. Opmerkelijk genoeg had Thate, destijds nog hockeyinternational en – saillant detail - spelend met nummer 14, maar weinig herinneringen aan de voetballer Cruijff. “Dat kwam pas gaandeweg, als je met oud-teamgenoten van hem spreekt en je ze verhalen hoort vertellen over wedstrijden en hoeveel invloed hij had. Dan staan mijn oren natuurlijk ook wijd open."
Sollicitatie
Het was vooral zijn werk met de Foundation waarop Thate aansloeg. Als bijna afgestudeerd kinderpsychiater en topsporter voelde ze zich aangetrokken tot de missie van de non-profit-organisatie, die de jeugd vooruit wil brengen door te bewegen. Haar sollicitatie leverde een uitnodiging op om in Barcelona te komen praten. Daar trof Thate het voetbalicoon voor het eerst. “Het was bij zijn huis in de bergen. Ik kwam daar aanrijden met de taxi en hij stond het gras te maaien.”
De ontmoeting was bijzonder, al was Thate niet geveld door zenuwen. “Ik ben nooit zo extreem idolaat. Ik was getriggerd door de stichting en de doelstellingen.”
Cruijff bleek Thate, als sportliefhebber, te kennen. Hun beider topsportachtergrond schepte een band. “Ik was een middenvelder en aanvoerster, echt een teamspeler. En dat is hij ook altijd geweest. Er waren extreem veel parallellen.” Maar het was vooral het gezamenlijke gedachtengoed over de Cruyff Foundation dat uiteindelijk tot een vertrouwensrelatie leidde.
“Hij was niet een planner, maar meer iemand die heel erg vanuit zijn ervaring sprak. Ik ben wel meer een planner, die een structuur kan bouwen. Dus dat was een geweldig samenspel.” Cruijff toonde zich enorm gepassioneerd over de stichting. Veel liever sprak hij met Thate over kinderen en sport dan over zijn eigen succescarrière. “Hij klopte zichzelf helemaal niet zo op de borst over wat hij heeft gepresteerd.”
Eigenzinnig, eigen mening, eigen visie. Dat beeld van Cruijff is alom aanwezig. Maar in de samenwerking met Carole Thate heeft dat nooit tot discussies of conflicten geleid. “Hij zat nooit op mijn stoel. Dat wilde hij ook niet, omdat hij vond dat hij daar geen verstand van had. We vulden elkaar aan. Dat was het mooie en het relaxte ervan.”
Twee jaar geleden verruilde Thate haar baan als directeur van de Foundation voor een nieuwe uitdaging. Ze trad toe tot het Cruijff Management, waar ze zich nu bezighoudt met de nalatenschap van Cruijff. Die is verdeeld in een aantal takken: Foundation, Institute (onderwijs), Football (voetbalvisie), Classics (schoenen) en Library (uitgeverij).
“Die initiatieven moeten blijven bestaan en zich doorontwikkelen. Het DNA van Cruijff moet daarin zitten: beetje eigenwijs, origineel, maar wel toegankelijk. Het moet Cruijffiaans blijven.”
Misbruik
Daarnaast is het aan Thate om ervoor te waken dat niemand de naam van Cruijff misbruikt. “Wij zitten er bijvoorbeeld niet op te wachten dat andere mensen kleding gaan maken met gebruik van zijn portret of naam. Dat mag ook niet."
En zo zijn er tal van andere initiatieven waar mensen – ik ga altijd maar uit van welwillende bedoelingen - een eerbetoon willen organiseren waar toch een commerciële slag achter zit
"En zo zijn er tal van andere initiatieven waar mensen – ik ga altijd maar uit van welwillende bedoelingen - een eerbetoon willen organiseren waar toch een commerciële slag achter zit. Achter de rug van anderen geld verdienen mag, als je daar maar goede afspraken over hebt gemaakt en ook de Cruijff-organisaties daarin laat meeprofiteren. En dat gebeurt helaas niet altijd.”
Ook nu nog houdt Thate zich dagelijks met Johan Cruijff bezig, ook al is hij in persoon niet meer aanwezig. “Dat is natuurlijk wel wat ik mis. Het was toch vrijwel dagelijks dat we even aan het sparren of kletsen waren. Maar heel blij ben ik met de betrokkenheid vanuit de familie.”
Samen met de familie haalt ze nog regelmatig herinneringen op aan Cruijff. “Bij mij loopt zakelijk en persoonlijk altijd door elkaar heen. En dat was bij Johan ook zo. Er komen altijd weer momenten: de eerste keer zonder Johan. Of: wat zou hij dit mooi hebben gevonden. Dus daar hebben we het met elkaar over. In veel gevallen met een glimlach. En met een extra motivatie om datgene wat hij achterlaat voort te zetten.”
Elk nadeel heeft zijn voordeel
Eén uitspraak van Cruijff zal Carole Thate altijd blijven inspireren. “Elk nadeel heeft zijn voordeel. De wijze les daarvan is dat hij altijd naar het positieve keek. Altijd kijken naar de kansen, de mogelijkheden, wat gaat wél goed. Niet blijven hangen in het verleden en wat gaat niet goed. Dat is eigenlijk uit alle gesprekken hetgeen dat ik meeneem.”