Veel tevredenheid over RIVM-onderzoek rubbergranulaat
De Vereniging Sport en Gemeenten is blij met de duidelijkheid die het RIVM geeft met zijn onderzoek naar de (on)veiligheid van het sporten op kunstgrasvelden met rubbergranulaatkorrels. "Wij gaan tegen de gemeenten zeggen dat er in elk geval geen aanleiding is om acute maatregelen te nemen", zegt directeur André de Jeu. "Er gaan vast nog allerlei discussies komen over dat onderzoek, maar het RIVM zegt nu dat er geen gevaar is voor de gezondheid."
De Jeu is kritisch over de wetenschappers die maar willen doorgaan met alles tot het uiterste te onderzoeken. "Er zijn geen feiten gevonden die hun zorgen onderbouwen. Voer die wetenschappelijke discussies, maar stop met de bangmakerij van de samenleving." De Jeu duidt op wetenschappers die gisteren en eerder via de NOS aan het woord kwamen en in de uitzending van Zembla waarmee de discussie over rubbergranulaatkorrels begon.
Banden
De bandenbranche, de sector die de rubbergranulaatkorrels produceert, is ook content. "Het is veilig om op velden met rubbergranulaat te sporten. De uitkomst bevestigt de resultaten van zo’n honderd eerdere onderzoeken die ook al concludeerden dat er geen milieu- en gezondheidsrisico’s zijn bij het sporten op kunstgras van rubbergranulaat. Het is goed dat alle sporters, ouders, gemeenten, sportclubs en vrijwilligers hun velden kunnen blijven gebruiken zonder zich zorgen te hoeven maken. We begrijpen goed dat zij zeker willen zijn dat hun kunstgras veilig gebruikt kan worden. Die zekerheid hebben ze nu opnieuw gekregen."
Waar clubs nog twijfelen, gaan we ze met raad en daad bijstaan. Dat doen we altijd.
De branche steunt het voorstel van het RIVM om tot een eigen, strengere gezondheidsnorm te komen voor de rubbergranulaatkorrels en is bereid om mee te werken aan de snelle totstandkoming ervan. De bandenbranche is kritisch over de berichtgeving over rubbergranulaatkorrels. "Dat sommige media de veiligheid van rubbergranulaat ondanks de feiten en al het gedane onderzoek in twijfel trekken, betreuren wij zeer."
Sein veilig
Ook de KNVB reageert positief op de duidelijke conclusie van het RIVM. Maar de voetbalbond geeft geen advies aan de voetbalclubs wat nu te doen. "Wat clubs nu moeten doen, is vooral aan de clubs zelf", zegt een woordvoerder van de KNVB. "Waar clubs nog twijfelen, gaan we ze met raad en daad bijstaan. Dat doen we altijd. Het sein staat echter onmiskenbaar op veilig."
Clubs die weigeren om wedstrijden op kunstgrasvelden met rubbergranulaatkorrels te spelen, kunnen voorlopig rekenen op dezelfde coulante houding van de KNVB als nu. Als ze niet willen spelen, zullen ze geen punten in mindering krijgen.
Inmiddels hebben meerdere voetbalclubs die gestopt waren met voetballen op rubbergranulaat weer besloten op de velden te gaan spelen. Bij onder meer Vitesse wordt er na de winterstop weer gewoon gevoetbald op het kunstgrasveld.
Maar niet alle voetbalclubs zijn overtuigd. Voorzitter Ad Westerhof van de Amsterdamse voetbalclub AFC vindt de uitkomsten van het RIVM-onderzoek "totaal onbevredigend". AFC heeft zelf onderzoek laten uitvoeren naar de rubbergranulaatkorrels op de kunstgrasvelden. Die bevatten net als andere velden concentraties kankerverwekkende polycyclische aromatische koolwaterstof ('pakken' of 'paks'), zware metalen en andere stoffen die boven de norm liggen voor consumentenproducten, maar ver onder de geldende norm voor mengsels.
"Het is niet levensgevaarlijk, maar er is wel wat aan de hand", zegt Westerhof. "Maar dat is niet genoeg om te stoppen met die rubbergranulaatkorrels. De discussie gaat dus gewoon verder."
Verwaarloosbare risico's elimineren
De gemeente Kampen trekt een andere conclusie naar aanleiding van het rapport. De gemeente wil binnen tien jaar alleen nog maar kunstgrasvelden hebben zonder de rubberkorrels. Wethouder Meijering zegt tegen de Stentor dat hij in de toekomst "ook alle verwaarloosbare risico's" wil elimineren.
Verder gaat Kampen bordjes plaatsen bij de wijkveldjes waarop staat dat ouders moeten opletten dat hun kinderen geen korrels in hun mond steken.
Wetenschappers
Toxicoloog Paul Scheepers van het Radboudumc zat in de wetenschappelijke klankbordgroep die het RIVM-onderzoek begeleidde. Hij onderschrijft de uitkomsten van het rapport en is zeer te spreken over de kwaliteit van het onderzoek.
Hij vertelt ook dat er geen consensus is binnen de groep over de conclusie die het RIVM trekt dat het verantwoord is te sporten op de velden. Scheepers zegt dat zijn collega-toxicoloog Martin van den Berg van de Universiteit Utrecht "zeker een punt heeft als hij stelt dat de onzekerheden voor de effecten op kinderen veel groter zijn".
Ook onderschrijft Scheepers dat er inderdaad geen onderzoek bestaat waarin dierproeven zijn gedaan op jonge dieren, vóór die de puberteit bereikt hadden. Maar hij is het oneens met Van den Berg dat er daarom met een veel grotere extra veiligheidsfactor gerekend had moeten worden dan het RIVM nu gedaan heeft.
Meer onderzoek
Van den Berg zou voorstander zijn van een vervolgonderzoek door de Gezondheidsraad waarbij ook naar andere producten met rubbergranulaat wordt gekeken, zoals de tegels die onder speeltoestellen liggen. Voor zo'n onderzoek zou dan rustig de tijd moeten worden genomen.
In een schriftelijke reactie zegt Van den Berg: "Gezien de conclusies van de RIVM-studie voor paks blijf ik van mening dat de aspecten van kind-gevoeligheid en reële risico’s op mengselinteracties tussen stoffen die verhoogd kankerverwekkend kunnen werken onvoldoende verwerkt zijn, waarbij het voorzorgsbeginsel bij kinderen had moeten prevaleren. Het feit dat dit niet in de Europese regelgeving verwerkt is, is volgens mij hier geen wetenschappelijk relevant argument."