Kunst uit een sigarettendoosje
Geen sigaretten, maar sieraden, schilderijtjes en gedichten uit de automaat. In landen als Duitsland en de Verenigde Staten zijn ze er al. Art-o-maten, oftewel oude sigarettenautomaten waar voor een klein bedrag kunst uit komt. Morgen verschijnt er voor het eerst één in Nederland, op initiatief van kunstenaar Ro-Nalt Schrauwen.
"Ik zag ze zelf voor het eerst in Potsdam", vertelt Schrauwen. Daar heb ik een kunstpakje getrokken. Toen dacht ik: dat is geweldig, dat wil ik ook gaan doen." Met anti-roken had dat niets te maken. "Ik heb zelf ook nog gerookt."
Marktplaats
Het idee belandde een paar jaar in de koelkast maar bleef in Schrauwens achterhoofd hangen. Totdat hij op marktplaats een oude sigarettenautomaat tegenkwam.
Inmiddels heeft de kunstenaar er al acht omgebouwd in zijn kleine werkplaats in Tilburg. De eerste drie komen in het centrum van die stad te staan. Morgen wordt de eerste geplaatst in boekhandel Gianotten Mutsaers. Voor 4 euro kunnen er kunstwerkjes uit worden getrokken. Schrauwen heeft er al zo'n dertig kunstenaars gevonden die speciaal kleine werkjes gaan maken voor in de automaat.
Niks aan over
Een van hen is Josemieke Segers. Zij maakt normaal sieraden van goud en zilver. Voor de art-o-maat gebruikt ze andere materialen omdat ze anders niet uit de kosten komt. "Ik moest zoeken naar een manier om iets te maken waar ik toch achter kon staan." Zo gebruikt ze hout uit de zee en bot voor haar broches en andere kunstobjecten. Van koeienbot maakte ze bijvoorbeeld een klein doosje met een kurkje erop. "'Secret hiding place' heet het. Daar kan je wat in verstoppen, bijvoorbeeld een liefdesbriefje."
Segers werkt niet mee voor het geld. "Ik houd er niks aan over", lacht ze. "Ik vind het een geweldig idee dat mensen voor weinig geld kunst uit de muur kunnen trekken. Tegelijkertijd is het reclame voor mijn werk omdat mijn naam erop staat."
Duitse kunst
Schrauwen verwacht er evenmin geld aan te verdienen. "Het is liefdewerk oud papier. Ze kosten 4 euro, 3,50 gaat naar de kunstenaar, de rest is voor mij. Daar moet ik onder andere de machines van ombouwen, de doosjes van kopen." Schrauwen won een kunstprijs van 1000 euro waardoor hij serieus aan de slag kon. Nu overweegt hij om een stichting op te richten. "Dan kan ik kijken of het in aanmerking komt voor subsidie."
Hij hoopt dat over een paar jaar door heel Nederland art-o-maten zijn. "Dan kunnen we kunstwerken gaan uitwisselen met andere landen, en kan je hier dus werk van Duitse kunstenaars uit de automaat tegenkomen. Dat zou mooi zijn."