Winst en verlies voor Europa in verkiezingen in Oostenrijk en Italië
Stembusgangen in Europese lidstaten leverden voor de EU twee uitersten op. De opluchting in Brussel aan het begin van de avond na de uitslag van de Oostenrijkse presidentsverkiezingen was namelijk van korte duur. Een paar uur later kondigde de pro-Europese Italiaanse premier Renzi op tv zijn aftreden aan.
"Deze twee verkiezingen laten een tussenstand zien voor Europa", zegt Mathieu Segers, hoogleraar Europese geschiedenis en integratie. "En die tussenstand kan positief zijn voor het grote thrillerjaar dat volgend jaar plaatsvindt, met onder meer de verkiezingen in Duitsland en Nederland." En in Frankrijk zijn volgend jaar presidentsverkiezingen.
Instabiliteit
Volgens Segers wordt er zo meer aandacht besteed aan de opmars van het populisme in Europa. "Zo kan het politiek debat weer naar een hoger niveau getild worden en kan er gereageerd worden op de populistische trend. Ideeën moeten bestreden worden met ideeën."
Maar de uitslag in Italië heeft ook negatieve kanten. Het Italiaans 'nee' kan leiden tot politieke instabiliteit, waardoor investeerders huiverig zullen zijn om nog geld in de zwakke Italiaanse banken te steken. Die hebben in totaal voor 360 miljard euro aan leningen uitstaan. Renzi's vertrek draagt niet bij. "Eerst leidt het tot instabiliteit in Italië, en dan tot instabiliteit in Europa", volgens Segers.
Eindelijk vóór Europa
Oostenrijk was gisteren juist een voor Europa positieve uitzondering. "De afgelopen jaren eindigt elke verkiezing in een tegenstem tegen Europa. Nu werd er eindelijk vóór Europa gestemd", zegt correspondent Arjan Noorlander. "Kijk naar het Oekraïne-referendum in Nederland en brexit in Groot-Brittannië. De laatste verkiezingen waren vooral anti-Europees."
Volgend jaar zijn er weer andere verkiezingen. Brussel houdt zijn hart vast.
De Oostenrijkse uitslag werd dan ook met gejuich ontvangen door de voorzitter van het Europees Parlement, Martin Schulz. Hij sprak op Twitter van "een zware nederlaag voor nationalisme en anti-Europees populisme". Een andere Duitse politicus, Ulrich Kelber, noemt de Amerikaanse verkiezingen een keerpunt. "De liberale meerderheid vecht terug."
Ook de voorzitter van de Europese Raad Donald Tusk was met de uitslag tevreden.
De uitslag in Oostenrijk gaf dus even een beetje hoop in Brussel, zei Noorlander. "Een beetje hoop, niet veel. Want volgend jaar zijn er weer andere verkiezingen. Brussel houdt zijn hart vast. De rechtse partijen groeien nog steeds en er is nog geen antwoord op het opkomend populisme."
