Nieuwe regels snelle e-bikes onhaalbaar

Per volgend jaar moeten berijders van snelle e-bikes een speciale helm dragen. Maar die helmen zijn pas half februari leverbaar. Ook zijn er veel zorgen over de verplichting om op de rijbaan te fietsen, net als brommers.

Misschien heb je ze wel eens voorbij zien suizen. Hele snelle fietsers, ze trappen wel maar vliegen bijna vooruit in vergelijking met normale fietsen. Het zijn zogenoemde speed pedelecs, snelle e-bikes die tot wel 45 km per uur kunnen. Handig voor woon-werkverkeer, maar ook gevaarlijk vanwege de onverwacht hoge snelheid.

Daarom moet het groeiende aantal pedelecs per 1 januari volgend jaar aan nieuwe regels voldoen. Nu hebben ze nog een blauw snorfiets-kentekenplaatje, maar volgend jaar moet dat een geel plaatje worden, net als bromfietsen. Een speciale pedelec-helm, een kruising tussen een brommerhelm en een fietshelm, is verplicht. En ze moeten op de rijbaan gaan rijden binnen de bebouwde kom.

De sector zelf heeft gemengde gevoelens over deze regels. "Dat er een helm gedragen moet worden, is goed," zegt Nick Hielckert van Juizz, een van de grootste verkopers van speed pedelecs met naar eigen zeggen een marktaandeel van 10 procent. Maar die helmen zijn per 1 januari nog niet leverbaar omdat de specificaties pas in augustus bekend werden gemaakt. Dat was veel te laat voor fabrikanten. Per half februari komen de eerste exemplaren pas op de markt.

Voor mensen die al een speed pedelec hebben, is er geen probleem. Zij hebben tot 1 juni de tijd om hun blauwe kentekenplaatje te verwisselen voor een geel exemplaar. Pas met een geel plaatje op de fiets wordt de speciale pedelec-helm verplicht.

Zweten

Problematisch is het wel voor mensen die vanaf 1 januari zo'n snelle fiets willen kopen. Zij lopen het risico op een boete. Ze kunnen wel een gewone fietshelm kopen bij de aanschaf, maar die voldoet niet aan de nieuwe criteria. De nieuwe helmen zijn dikker en geven meer bescherming in de nek en bij de slapen.

Het ministerie van Infrastructuur en Milieu raadt aan in de tussentijd een bromfietshelm te dragen. Maar volgens de branche is dat evenmin een optie. "Die ademen niet. Je moet flink trappen dus dat is niet te doen", zegt Tom Huyskens van Bovag. Die branchevereniging van onder meer rijwielhandels heeft ervoor gezorgd dat niet de zware, zwetende brommerhelm verplicht werd, maar een nieuw type helm.

Belgische helmen

"Heel raar", noemt Chris Aanraad de situatie. Hij leidt de Hans Struijk-fietsenwinkels namens het Belgische moederbedrijf Fiets!. Ook Struijk is een belangrijke speler met een marktaandeel van naar schatting 10 tot 15 procent. Zijn winkel gaat mogelijk Belgische helmen aanbieden in de eerste maanden van volgend jaar. Die bieden in elk geval meer bescherming dan normale fietshelmen.

De Bovag en de Fietsersbond verwachten niet dat pedelec-rijders in januari al een boete zullen krijgen als ze met de verkeerde helm op fietsen. "In het begin zal de politie vooral mensen bewust willen maken van het feit dat ze niet op een normale e-bike zitten maar op een veel sneller exemplaar", zegt Saskia Kluit van de bond.

Angstig

Een ander punt is het rijden op de weg. Volgens meerdere fietsenwinkels heeft de overheid hier niet goed over nagedacht omdat een pedelec niet te vergelijken is met een brommer. "Je kan pas een snelheid van 45 km/u bereiken als je zelf goed mee trapt", zegt Hielckert. "Veel mensen willen 30 tot 35 km/u rijden. Zij zijn angstig voor het rijden op de rijbaan."

De Fietsersbond vindt dat de snelle e-bike wel van het fietspad af moet. "Het snelheidsverschil is gewoon te groot", zegt woordvoerder Kluit. "Dat is gevaarlijk. Het zorgt ervoor dat kwetsbare groepen als kinderen en ouderen minder gaan fietsen. Op sommige wegen zullen pedelec-rijders zich misschien onveilig voelen; dat moet je dan lokaal proberen op te lossen."

Het ministerie van Infrastructuur en Milieu laat onderzoeken hoe de nieuwe regels in de praktijk uitpakken. Volgend najaar moet dat klaar zijn.