De dag dat Nederland van Luxemburg verloor

We schrijven het najaar van 1963. Het Nederlands voetbal heeft een halfjaar eerder aan de poorten van de internationale top gerammeld met een halvefinaleplaats voor Feyenoord in de Europa Cup voor landskampioenen. Nu wordt het tijd dat Oranje ook van zich doet spreken op een groot toernooi.

Zelden is de kans zo uitgelezen geweest. De eindronde van het Europees kampioenschap van 1964 wordt gespeeld met vier landen. Nederland kan zich via Luxemburg plaatsen bij de laatste acht. En of de loting al niet gunstig genoeg is: beide duels worden ook nog eens in Nederland gespeeld.

De Luxemburgers zijn blij met het financiële gewin van een volle Kuip. De 'thuiswedstrijd' van het Nederlands elftal wordt in Amsterdam gespeeld.

Wat kan er misgaan? Nederland wint in 1963 zelfs van wereldkampioen Brazilië. Met Elek Schwartz staat een internationaal gelouterde coach aan het roer. De massale uittocht per boot van Feyenoord-fans naar Lissabon ligt nog vers in het geheugen. Feyenoord haalt de Europacupfinale dan wel niet, het Nederlands voetbal timmert aan de weg.

Twee grootmachten minder

In de eerste ronde van de EK-kwalificatie wint Oranje van Zwitserland. West-Duitsland heeft zich niet voor het EK ingeschreven en Engeland wordt verrassend uitgeschakeld. Twee grootmachten minder dus, terwijl Italië en de Sovjet-Unie elkaar loten.

Tegenstander Luxemburg bereikt de tweede ronde omdat het in de eerste ronde is vrijgeloot. De weg naar het EK in Spanje ligt open, zo is de algehele opinie in Nederland.

Het eerste duel tegen Luxemburg wordt gespeeld op 11 september, in het Olympisch Stadion te Amsterdam. Al na vijf minuten neemt Nederland de leiding via debutant Klaas Nuninga (GVAV). Maar Luxemburg blijkt een verrassend taaie tegenstander. De gelijkmaker, nog voor rust, is niet eens onverdiend.

Na rust slaagt Nederland er niet in de sterk verdedigende Luxemburgers nogmaals te passeren. 1-1 blijft op het scorebord staan.

Plaaggeest Dimmer

Oranje is dus gewaarschuwd voor de return in Rotterdam, zou je zo denken. Niets is minder waar. Op 30 oktober gaat alles fout wat maar fout kan gaan. Ajacied Tonnie Pronk heeft geen vat op Camille Dimmer, de speersnelle spits van Luxemburg. Dimmer tekent na twintig minuten voor de 0-1.

Nog voor rust zorgt Piet Kruiver, een van de zes Feyenoorders bij Oranje, voor de gelijkmaker. Maar na rust is Dimmer opnieuw iedereen te slim af. Hij wordt daarmee de hoofdrolspeler in het Oranje-drama.

Camille Dimmer speelt op het moment van de interlands tegen Nederland op het tweede Belgische niveau omdat hij in dat land een ingenieursopleiding volgt. Hij zal later een vooraanstaand politicus in Luxemburg worden.

De dagen van Elek Schwartz als Oranje-bondscoach zijn geteld na de dramatische nederlaag. Hij gaat in 1964 aan de slag bij het Benfica van sterspeler Eusebio en haalt in 1965 de Europacupfinale, die verloren gaat tegen Internazionale.

Luxemburg treft in de kwartfinales Denemarken. Na twee keer een gelijkspel (2-2 en 3-3) is een beslissingswedstrijd nodig. Die wordt, hoe ironisch, in Amsterdam gespeeld. Denemarken wint met 1-0 en plaatst zich voor de eindronde van het EK '64 in Spanje.