Staatsbezoek koningspaar begint met rookritueel van Aboriginals
Koning Willem-Alexander en koningin Máxima beginnen morgen aan hun staatsbezoeken aan Australië (vijf dagen) en Nieuw-Zeeland (drie dagen). Ze komen vannacht (Nederlandse tijd) aan in Perth, aan de Australische westkust. Het koningspaar wordt welkom geheten met een smoking ceremony van Aboriginals, een traditioneel gebruik waarbij plantenbladeren worden verbrand om kwade geesten te verdrijven.
Minister Koenders van Buitenlandse Zaken vergezelt het koninklijk paar tijdens hun reis langs Perth, Canberra, Sydney en Brisbane. In het kielzog van het koninklijk gezelschap reist een handelsdelegatie mee onder leiding van minister Ploumen voor Buitenlandse Handel.
Het laatste Nederlandse staatsbezoek aan Australië was in 1988, toen koningin Beatrix en prins Claus twaalf dagen door het land reisden.
Het staatsbezoek staat in het teken van het versterken van de "historische en brede bilaterale banden" die Nederland en Australië onderhouden. Die historische banden gaan ruim vier eeuwen terug tot 1606, toen het Nederlandse VOC-schip de Duyfken bij de noordkust van Australië voor anker ging.
Precies tien jaar geleden, in oktober 2006, waren Willem-Alexander en Máxima als prinselijk paar in Australië ter gelegenheid van de viering van 400 jaar betrekkingen tussen beide landen.
Dit jaar viert Australië het Dirk Hartog-jaar. De VOC-schipper Hartog zette 400 jaar geleden als eerste Europeaan voet aan wal in West-Australië. Hij landde in 1616 met zijn schip de Eendracht op een eiland voor de westkust, toen hij met een omweg op weg was naar Java.
De tinnen schotel die hij op het eiland achterliet, met daarop de naam van zijn schip en andere reisgegevens, geldt als het eerste archeologische bewijs van Europese aanwezigheid in Australië.
Het koninklijk paar zal de Dirk Hartog-schotel op de eerste dag van hun staatsbezoek onthullen in het Western Australian Maritime Museum in Perth. Het museum heeft de schotel in bruikleen gekregen van het Rijksmuseum in Amsterdam.
Behalve voor de VOC-geschiedenis is er ook aandacht voor de Australische inwoners van Nederlandse afkomst. Tussen 1947 en 1971 zijn er zo’n 160.000 Nederlanders naar Australië geëmigreerd, omdat de kans op werk daar in die periode daar gunstig was. In drie steden heeft het koninklijk paar een ontmoeting met de Nederlandse gemeenschap.
In de haven van Fremantle, vlak bij Perth, lopen de koning en koningin langs de Welcome Walls, waarin de namen van Nederlandse immigranten gegraveerd staan die hier destijds per boot aankwamen.
Op de tweede dag in Perth krijgt het koninklijk paar onder meer uitleg over toekomstige energiewinning met vloeibaar aardgas en bezoeken ze paardenraces. Via een scherm volgen de ze Melbourne Cup, de belangrijkste paardenrace van Australië.
MH17-monument
De officiële ontmoetingen zijn pas op woensdag, als het koningspaar in de hoofdstad Canberra aankomt. Daar hebben ze, na een kranslegging bij het Australische oorlogsmonument, een gesprek met premier Turnbull en zijn echtgenote. In de middag is er een staatslunch bij gouverneur-generaal Peter Cosgrove in het Government House.
De koning en koningin bezoeken het MH17-monument en ze spreken met vertegenwoordigers van Australische hulpdiensten die assistentie hebben verleend na de MH17-ramp in juli 2014, waarbij ook 27 Australiërs om het leven kwamen.
De koning bedankt de gouverneur-generaal en zijn echtgenote 's avonds voor de gastvrijheid met een concert van de Gebroeders Jussen in het wereldberoemde Opera House in Sydney.
Cockatoo Island
Onderwijs en innovatie staan donderdag in Sydney op het programma, met een bezoek aan de oudste universiteit van Australië en een bijeenkomst op Cockatoo Island over nieuwe ontwikkelingen op het gebied van productie en transport van land- en tuinbouwproducten. Vrijdag gaat het in Brisbane over de samenwerking tussen Nederland en Australië op het gebied van waterbeheersing.
Aansluitend aan het staatsbezoek aan Australië reist het koninklijk paar door naar Nieuw-Zeeland, voor een driedaags staatsbezoek dat op maandag 7 november begint.
De NOS doet vrijdag 4 november uitgebreid verslag van het staatsbezoek aan Australië op NPO 2 en NOS.nl, van 19.20 – 19.50 uur. Presentatie: Astrid Kersseboom.