Tienduizenden zzp'ers lopen opdrachten mis door nieuwe wet
Zelfstandigen worden volgens hun belangenorganisaties massaal aan de kant gezet door opdrachtgevers. Grote bedrijven zetten opdrachten aan zzp'ers stop omdat ze bang zijn voor de gevolgen van de nieuwe wet die schijnzelfstandigheid moet tegengaan.
Nederland telt ruim een miljoen zzp'ers. Volgens ZZP Nederland zijn al 40.000 van hen de dupe geworden van de nieuwe wet DBA, en worden dat er alleen maar meer.
"Die mensen kunnen binnenkort faillissement aanvragen", zegt voorzitter Maarten Post. Ook andere belangenorganisaties zeggen op basis van enquêtes onder hun leden dat tienduizenden zelfstandigen opdrachten kwijtraken door de wet.
De zzp'ers geven de NOS verschillende voorbeelden van bedrijven en organisaties die zich niet willen branden aan de nieuwe wet. Ze zijn bang voor fikse naheffingen of boetes. Om die te voorkomen, stoppen ze de samenwerking. De betreffende zzp'ers hebben de afgelopen tijd een brief gekregen waarin de samenwerking wordt opgezegd.
Geregeld kiest de zelfstandige ervoor om alsnog aan de slag te blijven bij de opdrachtgever, maar dan in een payroll-constructie. Daarbij is de zelfstandige in dienst van een payroll-onderneming, die zaken als de salarisadministratie regelt.
Verkapte loondienst
Bij veel zzp'ers waarmee de samenwerking is gestopt, was er mogelijk sprake van een verkapte loondienst, ofwel schijnzelfstandigheid, zegt Peter Hoogstraten van de Belastingdienst. Volgens hem was dat met de oude wet nooit aan het licht gekomen. "Toen werkten veel zzp'ers eigenlijk gewoon in loondienst."
Volgens de Belastingdienst is het goed dat werkgever en werknemer nu gedwongen zijn om te bespreken wat nu eigenlijk het karakter van hun arbeidsrelatie is, zodat verantwoordelijkheid eerlijk gedeeld kan worden.
Hoogstraten verklaart de problemen die worden ervaren met de DBA uit onzekerheid van opdrachtgevers en opdrachtnemers. "Maar als je de eerste emotie te boven bent, kun je goed met de wet DBA omgaan."
Overheid
Ook bij overheidsorganisaties, zoals het ministerie van Defensie, komen zzp'ers voor sommige opdrachten niet meer in aanmerking. IT-specialist Jeroen Beekman zegt dat het door de wet moeilijker is geworden om aan opdrachten te komen. "Kijk naar deze vacature voor het ministerie van Defensie, daar zeggen ze specifiek niet te willen werken met zzp'ers. Voorheen was ik er zeker voor in aanmerking gekomen", zegt hij.
ZZP Nederland, de grootste belangenorganisatie voor zelfstandigen, gaat vanaf maandag actievoeren. "Staken is natuurlijk lastig voor zzp'ers, maar Kamerleden zullen de komende tijd voortdurend van ons horen", zegt voorzitter Post. "De nood is hoog en de staatssecretaris heeft dat nog niet door."
