Zelfs de grappen over elkaar zijn bij Trump en Clinton bitter

Nog geen 24 uur na het derde debat namen Trump en Clinton het opnieuw tegen elkaar op. De twee presidentskandidaten hielden allebei een toespraak op een benefietdiner in New York. Daar probeerden ze elkaar af te troeven met luchtige grapjes, aangevuld met wat bijtende opmerkingen.

"De media hebben het meer op mij gemunt dan ooit", zei Trump. "Het bewijs? Michelle Obama houdt een speech en iedereen vindt het fantastisch. Maar als mijn vrouw Melania exact dezelfde toespraak houdt, dan is de wereld te klein. Daar snap ik niets van!"

Clinton nam Trump op de hak als rokkenjager. "Sommige mensen zien het Vrijheidsbeeld als symbool voor de trotse geschiedenis van een natie van immigranten. Donald ziet het Vrijheidsbeeld als een 4. Misschien een 5 als ze die toorts dumpt en iets aan dat haar doet."

Meestal blijft het bij het Al Smith Diner bij dat soort plaagstootjes en wat zelfspot, maar de sfeer was dit jaar anders. Geen van de kandidaten had lovende woorden over de ander, zoals wel gebruikelijk is. Zo roemde president Obama het vaderschap van Mitt Romney in 2008 en noemde John McCain vier jaar eerder Obama "een indrukwekkende kerel".

Al bij de ontvangst was duidelijk dat het dit jaar anders zou lopen. Beide kandidaten keurden elkaar geen blik waardig en gaven elkaar geen hand. De genodigden in het Waldorf Astoria-hotel in Manhattan, veel prominente figuren uit de New Yorkse politiek en Rooms-Katholieke Kerk, verwelkomden Clinton bovendien met een luid applaus, maar waren een stuk minder enthousiast toen Trump de zaal binnenliep.

Ook de toespraak van de Republikein werd lauwtjes ontvangen. Want in plaats van alleen wat flauwe grapjes te maken over zijn concurrent, besloot Trump Clinton al snel weer onder vuur te nemen. "Daar staat ze. Nu doet ze ineens alsof ze geen hekel heeft aan katholieken", zei de miljardair. Een opmerking die hem op boe-geroep kwam te staan vanuit het publiek, hoogst ongebruikelijk voor het beleefde avondje.

De zaal bleef ongemakkelijk stil toen Trump zei dat de economie in het slop zit, zijn tegenstander en de overheid corrupt zijn en Washington faalt. Het was misschien bedoeld als de opmaat naar een grap, maar het klonk waarschijnlijk te veel als een campagnespeech voor de aanwezigen.

Het ging beter met een grap over de vijandigheid tussen de twee kandidaten. "We kunnen best beleefd zijn", stelde Trump. "Op weg naar het podium liep Hillary tegen me aan en ze zei: 'Pardon'. En ik zei heel beleefd: 'Daar praten we over als ik president ben." Clinton moest hartelijk lachen om de grap over gratie, een verwijzing naar Trumps dreigement dat hij haar wil opsluiten.

Clinton wist de aanwezigen een lach te ontlokken met een opmerking over haarzelf. "Normaal vraag ik een stuk meer voor toespraken zoals deze", zei ze. Daarmee doelde ze op de WikiLeaks-emails waaruit blijkt dat ze veel geld ontving voor speeches voor bankiers.

Maar ze had ook genoeg materiaal over Donald Trump. Zo sneerde ze over Trumps banden met Rusland dat zijn toespraak rechtstreeks uit het Russisch was vertaald. Ook grapte ze over Trumps claims dat hij zo fit is als een paard. "Dat paard waar Poetin op rijdt" in propagandafoto's.

"Het is ongelooflijk dat ik hier na Donald mag staan", vervolgde de Democraat. "Ik had niet verwacht dat hij vanavond akkoord zou gaan met een vreedzame overdracht van de macht." Trump zat tijdens haar toespraak vooral met een grijns op zijn gezicht met zijn armen over elkaar.

Ga hieronder naar NOS The Series, onze speciale site, met video's over de Amerikaanse verkiezingen: