Amalia wacht vorstelijke uitkering van 4000 euro per dag

• 

  Piet van Asseldonk

  Redacteur Koninklijk Huis, schrijft wekelijks over actuele ontwikkelingen rond het koningshuis.

Als Amalia, de prinses van Oranje, over vijf jaar achttien wordt, krijgt ze een uitkering uit de schatkist. Voor de rest van haar leven. Vanaf haar verjaardag op 7 december 2021 krijgt ze voor de drie resterende weken van het jaar 101.000 euro. Belastingvrij.

Dat is ruim 4000 euro per dag. Ter vergelijking: de minister-president verdient ruim 400 euro per dag, maar daar gaat nog belasting vanaf. Na 2021 ontvangt Amalia elk jaar zo'n anderhalf miljoen euro. Dat bedrag zal elk jaar meegroeien met de stijging van de prijzen en de ambtenarensalarissen.

Voor het eerst

In de met Prinsjesdag verschenen begroting van de koning worden voor het eerst concrete bedragen genoemd over de grondwettelijke uitkering voor Amalia.

Tegen de tijd dat de prinses over pakweg dertig jaar de troon bestijgt, zal ze bij ongewijzigd beleid enkele tientallen miljoenen euro's aan rijksuitkeringen ontvangen hebben. Beatrix werd koningin op haar 42ste en Willem-Alexander koning op zijn 46ste.

Mitsen en maren

Het bedje van Amalia lijkt financieel gezien dus gespreid. Lijkt, want ze heeft alleen recht op dit inkomen zolang ze eerste blijft in de lijn van de troonsopvolging. Ook het parlement kan nog roet in het eten gooien. Dat kan de uitkering verlagen.

Schrappen kan alleen via een tijdrovende grondwetswijziging. De daarvoor vereiste twee derde meerderheid is vooralsnog niet in zicht.

Het voor het eerst opvoeren van de uitkering voor Amalia op de begroting van de koning kan voor de Tweede Kamer aanleiding zijn het debat daarover te openen. Dat zou kunnen als de Kamer binnenkort met de premier de begroting van de koning bespreekt.

Kritiek uit de politiek

Met name D66 hamert erop dat de uitkeringen voor leden van het Koninklijk Huis te hoog zijn. In het onlangs verschenen verkiezingsprogramma van de Democraten wordt ervoor gepleit het inkomen van de koning onder de Wet Normering Topinkomens (WNT) te laten vallen.

Die wet stelt paal en perk aan de bezoldiging van topfunctionarissen in de publieke en semipublieke sector en heeft "het bezoldigingsmaximum voor 2017" vastgesteld op een bruto jaarsalaris van 181.000 euro.

Nog altijd zo'n 25.000 euro meer dan het bruto jaarsalaris van de premier. Leden van het Koninklijk Huis vallen niet onder deze wet.

De uitkeringen aan Amalia vervallen als zij haar aanspraken op de troon opgeeft. Dat staat haar vrij, maar het zou een unicum zijn voor de Oranjefamilie, waar dynastieke belangen hoog in het vaandel staan.

Partnerkeuze

Een beslissend moment voor de letterlijk als koningin in de wieg gelegde Amalia is haar partnerkeuze. Ze mag alleen koningin worden als het parlement haar (eventuele) huwelijk goedkeurt.

Dat lijkt een formaliteit, maar zowel de keuze van Beatrix voor Claus von Amsberg als die van Willem-Alexander voor Máxima Zorreguieta leidden tot veel discussie binnen en buiten het parlement.

Maar zo ver is het allemaal nog niet. Amalia van Oranje is voorlopig 'gewoon' een thuiswonende scholiere van het Christelijk Gymnasium Sorghvliet in Den Haag.