'Ouders voelen sterk de druk om te betalen, ook als het niet kan'

"Ze zijn helemaal schor nu. Ze hebben de hele week gezongen." Belinda Blokker haalt haar kinderen op van zomerkamp. Zelf is ze dit jaar niet op vakantie geweest, maar haar kinderen wilde ze dit niet ontzeggen.

Belinda zelf moest ooit thuisblijven bij een schoolreisje. Haar moeder kon de ouderbijdrage niet betalen. "Ik was de enige die niet meeging. Ik snapte het ook niet. Mijn moeder wilde destijds niet vertellen dat we er geen geld voor hadden."

In elke klas zitten gemiddeld twee of drie kinderen die het thuis niet breed hebben. De vrijwillige ouderbijdrage die bijna alle scholen vragen is vaak onmogelijk op te brengen. Scholen moeten daar meer rekening mee houden, waarschuwt Stichting Leergeld; ouders voelen te vaak druk om te betalen.

"Die vrijwilligheid vinden we flinterdun", zegt Gaby van den Biggelaar van de stichting. "Als jouw kind niet mee mag op schoolreis, voelen ouders heel sterk de druk om toch te betalen. Ouders zijn bang dat hun kind wordt buitengesloten."

Het komt directeur Harry Timmermans van de basisschool De Sterrenwacht in Hellevoetsluis bekend voor. "Ik heb echt meegemaakt dat kinderen bij de bus staan en er dan gezegd wordt: jij mag niet mee, want er is niet betaald."

In dit geval bleek de ouderraad, die het tripje had georganiseerd, op zijn strepen te staan. Als directeur vindt Timmermans meer coulance gepast. "Als schooldirecteur moet ik ervoor zorgen dat kinderen meegaan, wat er ook gebeurt. Een kind kan er niks aan doen dat hij in een andere situatie zit dan zijn klasgenoten."

Zoals dit incident laat zien, wordt er binnen de onderwijswereld verschillend omgegaan met de ouderbijdrage, weet ook Van den Biggelaar. Sommige scholen wijzen minder kapitaalkrachtige ouders op beschikbare subsidies of spreken een betalingsregeling af. Andere scholen houden juist in de klas een lijstje bij met wie nog niet betaald heeft of dringen aan op automatische incasso.

Van den Biggelaar wijst erop dat dat meer onrust kan opleveren. "Die ouders zitten al in de stress, altijd gaat het over geld en dan komt er weer een brief. Elke keer voelt zo'n ouder weer druk."

Belinda Blokker herkent het uit haar omgeving. "Wij krijgen aan het begin van het schooljaar een brief en als je die niet terugstuurt is er een protocol: in oktober nog een brief en in november weer, dan in april wordt er gebeld en daarna nog een belletje. Die druk wordt wel opgevoerd."

Zelf kiest ze ervoor de ouderbijdrage (per kind 140 euro) gedeeltelijk te betalen, zonder zich te wenden tot fondsen als Leergeld. "Het geeft me een goed gevoel dat ik daar geen beroep hoef te doen."

Belinda's kinderen krijgen weinig mee van wat hun moeder vertelt. Ze nemen ondertussen met moeite afscheid van hun kampgenootjes en de leiding. Haar zoon laat trots de namen zien die vriendjes op zijn armen schreven met merkstift. Tariq, Willem-Jan, Tom.

Belinda: "Dit hoort er echt bij. Dat mag je ze toch niet onthouden?"