'Aboutaleb lijkt er nu genoeg van te hebben'
Burgemeester Aboutaleb en de Turkse consul-generaal Sadin Ayyildiz staan lijnrecht tegenover elkaar over een brief van de laatste. Daarin staan volgens Aboutaleb passages die de wenkbrauwen doen fronsen.
Hij reageerde gisteravond ongewoon fel op de brief en zei dat de consul-generaal te ver is gegaan. Daarop zegden de Turken een gesprek met de Rotterdamse burgemeester af. Waar is Aboutaleb over gevallen, waarom reageert hij zo fel en wat is de reden dat de Turken het gesprek hebben afgezegd? "Het lijkt een opeenstapeling van zaken, waardoor Aboutaleb nu zo heftig reageert", zegt NOS-verslaggever Robert Bas.
Een van de gewraakte passages uit de brief zou de volgende zijn: We call all our partners and allies to take all possible measures to prevent the activities of this group in their soil. Volgens Robert Bas is dit een oproep om ook in Nederland op te treden tegen aanhangers van de geestelijke Fethullah Gülen.
De Turkse regering zegt dat de in Amerika wonende geestelijke achter de couppoging in Turkije van 15 juli zit. Ze hebben dan ook een officieel uitleveringsverzoek gedaan aan de VS, maar de Amerikanen willen eerst bewijzen zien voor Gülens betrokkenheid. In Turkije zijn tienduizenden medewerkers van het leger, rechtbanken, justitie, media en andere organisaties opgepakt of ze staan onder verdenking omdat ze lid zouden zijn van de Hizmet-beweging van Gülen.
Die beweging is ook in Nederland actief, bijvoorbeeld via scholen. Vooral in Rotterdam zijn alle stromingen die binnen de Turkse samenleving voorkomen vertegenwoordigd. Turken die president Erdogan steunen, Koerden en aanhangers van Gülen staan, net als in Turkije, tegenover elkaar in de Maasstad. Vooral de laatste groep is bang voor wat zij ziet als de lange arm van Ankara en voelt zich bedreigd.
De toenemende druk uit Ankara op Nederland over hoe moet worden omgegaan met de verschillende Turkse groepen, zint Aboutaleb al langer niet, stelt verslaggever Bas. "Hij lijkt er nu genoeg van te hebben en bijt daarom ongewoon fel van zich af."
Er liggen drie dingen ten grondslag aan Aboutalebs frustratie, denkt Robert Bas. Na een Koerdische demonstratie in zijn stad is de burgemeester overstroomd met reacties van Turkse Nederlanders die kwaad zijn dat Nederlandse aanhangers van de PKK hier mogen demonstreren. Turkije beschouwt de PKK als een terroristische organisatie en is in een felle strijd met de groepering van Öcalan verwikkeld in het zuiden van Turkije.
Ten tweede is Aboutaleb geïrriteerd over de tegenwerking die hij in zijn ogen krijgt bij pogingen om de spanningen tussen de verschillende groepen te verminderen. Zo kwamen vertegenwoordigers van de moskeekoepel Diyanet en de religieuze organisatie Milli Görüs niet opdagen bij een door Aboutaleb georganiseerd gesprek met diverse Turkse groeperingen.
En ten derde verwijt de burgemeester Turkse gezagsdragers in Nederland dat ze niet dempend optreden bij de spanningen tussen Gülen- en Erdogan-aanhangers, integendeel zelfs. Zo scheerde de consul in een interview met RTV Rijnmond Gülen-sympathisanten in Rotterdam over één kam met terroristen. En het blijft niet bij woorden. Zo circuleren er oproepen op sociale media om Nederlandse Gülen-aanhangers aan te geven bij de Turkse autoriteiten.
Een andere passage uit de brief van consul-generaal Ayyildiz die Aboutalebs wenkbrauwen deed fronsen, is hoogstwaarschijnlijk deze passage:
However, despite all our efforts and very transparent media reporting, we are extremely frustrated by certain distorted comments and spinning by certain foreign politicians. While we hope to believe that these comments do not reflect the positions of the Governments of our partners, obviously they are not helpful in our efforts.
De consul schrijft dat Ankara buitengewoon gefrustreerd is over opmerkingen van buitenlandse politici waarin volgens de Turken de waarheid wordt verdraaid. Ook al gaat Turkije ervan uit dat die niet de positie van buitenlandse overheden weergeven, toch helpen die uitspraken volgens de consul niet.
"We gaan liever zelf over hoe we met de grondwettelijke vrijheid van meningsuiting omgaan", zei Aboutaleb gisteren naar aanleiding van de brief. En hij kreeg daarin steun van minister Koenders.
Een woordvoerder van de consul zei vandaag dat de brief het Turkse perspectief op de zaak is, geen advies. Volgens hem was het gesprek tussen Aboutaleb en de consul een afspraak die al langer stond, om over een aantal zaken te spreken.
De Turken zeggen dat de aard van het gesprek door alle media-aandacht is veranderd en dat deze kwestie met minister Koenders moet worden besproken. Daarom hebben ze de afspraak met Aboutaleb afgezegd.
