NOS NieuwsAangepast

Nederland neemt het op voor Shell

Door verslaggever Gert-Jan Dennekamp

In 2006 wordt in een ambtsbericht van de Amerikaanse ambassade in Den Haag gemeld dat Den Haag sancties tegen Iran steunt, maar niet als die sancties de activiteiten van Shell in Iran verder zouden beperken. Een Amerikaanse diplomaat verklaart de Nederlandse houding in een ander ambtsbericht. "Shell is de grootste Nederlandse multinational, met een evenredige invloed op het Nederlandse buitenlandse economische beleid."

De Nederlandse regering hamert erop dat sancties tegen Iran alleen zin hebben als ook andere landen meedoen. Een standpunt dat ook vertegenwoordigers van Shell regelmatig bepleiten bij Amerikaanse diplomaten. Volgens de multinational vullen Chinese en Russische bedrijven de gaten die westerse bedrijven laten vallen.

Ambassade

"Het krioelt er met Chinezen", tekent de Amerikaanse ambassade op uit de mond van een topman van Shell. In een ander ambtsbericht wordt die boodschap van Shell herhaald: "Het bedrijf ziet dat Irans nucleaire activiteiten doorgaan, terwijl Chinese en andere firma's lange termijn contracten sluiten in de energiesector." Shell pleit daarom bij de Amerikanen voor bredere sancties waar ook de Russische en Chinese bedrijven zich aan moeten houden.

Uit de berichten blijkt dat Shell de activiteiten in Iran op een laag pitje ("go slow") heeft gezet. De multinational heeft zich daarom teruggetrokken uit de ontwikkeling van een aantal gasvelden in Iran. Voor een deel vanwege het milieu en de sociale gevolgen, maar ook het politieke klimaat wordt vaak aangehaald.

Vinger in de pap

Het concern wil een voet aan de grond houden in Iran omdat de multinational verwacht dat het land over een jaar of vijf een belangrijke speler zal worden in de olie- en gassector. Shell wil daarom een vinger in de pap houden en voorkomen dat andere groepen, "die niet dezelfde houding hebben ten aanzien van het huidige regime" de zaak overnemen. "De tijd is nog niet rijp voor een deal met Iran", staat in een van de berichten. "Iran is aantrekkelijk voor Shell omdat het grote reserves heeft, opgeleide arbeiders en een behoefte aan buitenlandse investeringen. Maar het bedrijf neemt pas de stap bij een beter politiek klimaat."

Het ministerie volgt het bedrijf van een afstand, meent een diplomaat die ook enige tijd, als onderdeel van een soort uitwisselingsproject, bij het bedrijf heeft gewerkt. Al verandert dat nu omdat Shell steeds vaker moet werken in "markten die politiek gevaarlijk zijn".

Deel artikel:

Advertentie via Ster.nl