Strijd om leiding Boko Haram beïnvloedt zoektocht vermiste meisjes
De Nigeriaanse regering wil de komende tijd met Boko Haram om tafel om te praten over de vrijlating van de ontvoerde meisjes, verwacht correspondent Koert Lindijer. Het is alleen de vraag of zij de juiste persoon kunnen vinden om de onderhandelingen mee te voeren. Dat is er de laatste tijd niet makkelijker op geworden.
Twee jaar geleden ontvoerde de terreurbeweging 276 meisjes. Kort na de ontvoering lukte het 57 kinderen om te ontsnappen.
Voor het eerst hebben de terroristen van Boko Haram laten weten dat ze bereid zijn om ontvoerde meisjes vrij te laten. Voorwaarde is wel, zegt de terreurorganisatie in een videoboodschap, dat de Nigeriaanse regering gevangengenomen Boko Haram-strijders laat gaan.
Ruim anderhalf jaar geleden leek het ervan te komen: een deal tussen Boko Haram en de Nigeriaanse regering. Het was rond, de meisjes zouden vrijgelaten worden, tot plotseling bleek dat er met de verkeerde tussenpersoon was onderhandeld.
Het is voor de Nigeriaanse regering zaak om de juiste onderhandelingspartner te vinden. Vaak is dat een religieus iemand, een zakenman of een journalist, vertelt Lindijer. En de ontmoeting heeft altijd een informeel karakter. "Het is dan een kwestie van hopen dat zij contact hebben met de groepering die de meisjes hebben gegijzeld. Een grote zoektocht naar de juiste fractie."
Je kunt het ook lager in de samenleving zoeken, zegt Lindijer. "Boko Haram heeft zo'n 15.000 aanhangers. Een groot deel van hen was eerst brommerrijder, jongeren die aan geld proberen te komen door voor taxi te spelen. Veel van die jongens zijn gedwongen of vrijwillig bij Boko Haram gegaan. Wellicht dat zij de juiste contacten hebben."
Strijd
De zoektocht naar de juiste tussenpersoon is lastiger geworden, omdat binnen Boko Haram een strijd is ontstaan. Vorig jaar werd een verbond gesloten tussen de militaire leider Abubakar Shekau en Islamitische Staat (IS). Maar Shekau werd onlangs door IS opzijgeschoven. Zij wezen zijn rivaal Abu Musab al-Barnawi aan als nieuwe leider. Shekau verzet zich tegen de benoeming.
Abu Musab al-Barnawi wil dat er minder moslimdoden vallen bij de aanslagen. De laatste twee jaar pleegde Boko Haram vooral terreurdaden bij moskeeën, scholen en markten, waarbij het overgrote deel van de slachtoffers moslim was. Al-Barnawi ziet liever aanslagen op kerken en militaire doelen. Oftewel meer christelijke doden.
Er wordt dus aan de stoelpoten van Abubakar Shekau gezaagd en volgens Lindijer kun je de videoboodschap van gisteren als antwoord zien. "Hiermee zegt Shekau: 'jullie mogen mij dan wel opzij zetten, maar ik heb de meisjes. Zij zijn internationaal gezien de belangrijkste gijzelaars. Ik ben een factor waar je rekening mee moet houden.' Het is een bericht aan de jongens binnen Islamitische Staat. Een soort middelvinger."
De laatste maanden zijn er overigens minder zelfmoordaanslagen gepleegd in het noordoosten van Nigeria. "Dat wijst er niet alleen op dat Boko Haram zwakker is geworden, maar dat die ideologische splitsing wel degelijk effect heeft gehad op de manier van opereren", zegt Lindijer.
Het is voor de regering de komende tijd dus vooral de vraag met wie er onderhandeld moet worden. En kun je als regering ingaan op de wens van Boko Haram om terroristen vrij te laten die gruwelijke misdaden hebben begaan? Het zal niet makkelijk worden."