Een dag uit het gevangenisleven van de moordenaar van Theo van Gogh

Mohammed B., de moordenaar van Theo van Gogh, wordt in het gevangeniscomplex in Vught overgeplaatst van de Extra Beveiligde Inrichting naar de terroristenafdeling. Letterlijk een paar celdeuren verderop. Ook dat gevangenisregime staat bekend als zwaar. Voor B. betekent dat een aantal kleine verbeteringen.

B. heeft recht op een uur bezoek per week. Op de terroristenafdeling hoeft hij zijn bezoekers niet meer achter glas te ontvangen. Bezoekers mogen bij hem aan tafel zitten. Ook mag hij vaker telefoneren. Dat was twee keer tien minuten per week, nu wordt dat vier keer tien minuten.

Net als de andere gevangenen op de terroristenafdeling mag B. 21 uur per week, gemiddeld drie uur per dag, buiten zijn cel doorbrengen. Het gebouw komt hij niet uit, behalve als hij naar de rechtbank moet.

Alle gevangenen die contact hebben met de buitenwereld worden uitgebreid gefouilleerd en gevisiteerd, dat wil zeggen dat hun lichaamsholtes worden gecontroleerd.

Koken en sporten

De gevangenen van de terroristenafdeling mogen niet werken. Koken en sporten zijn hun belangrijkste dagbesteding. Zij hebben een keuken, waar zij alleen of gezamenlijk kunnen koken, en een fitnessruimte. De messen die bij het koken worden gebruikt, moeten eerst weer worden ingeleverd voor er direct contact is met bewakers.

De gevangenen hebben ook een tv-kamer tot hun beschikking. De luchtruimte is afgesloten en omringd door muren. Er staat een tafeltennistafel en een klein netje waar ze kunnen badmintonnen.

Gebedswekker

Als Mohammed B. niet kookt, sport of op de luchtplaats is, zit hij in zijn cel. Daar staat een bed, kast, tafel en tv. Er is een toilet en een wasbak.

Moslims op de terroristenafdeling hebben een koran, een bidkleedje en een gebedswekker in de vorm van een minaret, waarvan het alarm klinkt als de oproep van een imam. Zij mogen bidden wanneer zij willen.

Deradicaliseren duurt lang

De plekken op de terroristenafdeling zijn relatief duur, omdat voor iedere gevangene een apart behandelplan wordt opgesteld. Onderwijs wordt ingezet in het deradicaliseringsprogramma. Ook bezoek van familie en kinderen wordt gezien als belangrijke hulp in het deradicaliseringsproces.

Toch is niet iedereen op andere gedachten te brengen. Zo houdt Mohammed B. er vanuit zijn geloofsovertuiging nog altijd radicale ideeën op na. Bij anderen ziet de gevangenisleiding wel vooruitgang, maar een deradicaliseringstraject duurt al snel acht tot tien jaar.