Grieken willen spoed bij spreiding van migranten over de EU

• Conny Keessen

  Correspondent Griekenland

De Griekse minister Yannis Mouzalas van Migratie maakt zich zorgen over het vluchtelingenakkoord tussen de EU en Turkije. Hij vreest dat de overeenkomst door de Turken zal worden ontbonden.

"Dan zullen we zwaar getest worden. Als de vluchtelingenstroom dan weer aanzwelt, hebben we een probleem. Geen enkel land kan dat aan", zei Mouzalas in een tv-interview.

De minister wil dat er spoed wordt gezet achter de herplaatsing van vluchtelingen uit zijn land naar andere EU-lidstaten.

De cijfers spreken voor zich. Zoe Nasika, hoofd van het herplaatsingsprogramma bij de Griekse asieldienst, leest ze vanaf haar scherm voor. "Vanaf oktober tot en met juli zijn 3014 mensen overgeplaatst."

Van de 60.000 vluchtelingen die in twee jaar uit Griekenland naar een ander land moesten verhuizen, is na ruim tien maanden dus nog maar een fractie vertrokken.

Bijna 5000 vluchtelingen, vooral Syriërs, zijn elders in de EU welkom en staan klaar om af te reizen. "Er is vooruitgang, maar het heeft wel maanden geduurd. En elke dag krijgen we nu nieuwe aanvragen binnen voor herplaatsing", zegt Nasika.

Onderwijzeres

Voor Ibrahim en Kother en hun twee kinderen (12 en 15 jaar) valt het wachten zwaar. Ze komen uit de Oost-Syrische stad Deir ez-Zor en zijn sinds januari in Griekenland. Na een maandenlang verblijf in de haven van Pireaus en in een vluchtelingenkamp, hoorden ze in mei dat ze in aanmerking kwamen voor herplaatsing.

Hun oudste zoon Chalil is eerder gevlucht en woont nu al 10 maanden in Duitsland. Het gezin zou zich daar graag herenigen, maar dat zit er niet in. "Je mag een voorkeur opgeven", zegt Kother, die in Syrië onderwijzeres was op een lagere school. "Maar we werden uitgenodigd voor een interview op het Franse consulaat."

Ruim zes uur duurde het gesprek met de Franse immigratiefunctionarissen. De uitslag horen ze over een maand.

Frankrijk neemt de afgelopen maanden veel vluchtelingen op, zegt Nasika. Nederland staat op de tweede plaats, en ook Finland, Spanje, Portugal en Ierland doen het goed.

Maar maandenlang was er in de EU weinig belangstelling om mensen op te nemen. Tot frustratie van de Griekse asieldienst. Dat is volgens Nasika nu veranderd. "Eerder waren maar 8 landen bereid om vluchtelingen op te nemen, nu zijn het er 22."

Appartement

Dat wil niet zeggen dat alle problemen zijn opgelost. Zo veranderen elke paar maanden de Europese richtlijnen over welke nationaliteiten worden geaccepteerd voor herplaatsing. Onlangs vielen Irak en Jemen af, omdat die landen als veilig worden beschouwd.

De Jemenitische familie Alriashi, vader, moeder, drie dochters en een zoon, woont inmiddels in een appartement in het centrum van Athene. Het gezin wordt ondersteund door een NGO.

Ze kregen het groene licht voor herplaatsing voordat Jemen op de lijst werd geschrapt. De regels zeggen dat ze dan nog steeds recht hebben op herplaatsing. Maar de familie wacht nu al meer dan vier maanden. "Het maakt ons niet uit waar we terechtkomen. Als we maar veilig zijn en mijn kinderen kunnen studeren", zegt vader Saleh.

Nasika: "Als bekend is welk land het wordt, duurt het twee weken tot een maand voor de vluchtelingen kunnen vertrekken. Er zijn dan nog bureaucratische en praktische hobbels."

De aanslagen van de laatste tijd leiden tot extra vertraging. Sommige EU-lidstaten willen nu alle kandidaten uitgebreid ondervragen. "Daar hebben ze recht op, we zullen ermee moeten leven."