Zomergast Abou Jahjah al ruim 15 jaar omstreden
Mochten de kijkcijfers van de eerste aflevering van Zomergasten vanavond tegenvallen, dan heeft dat niet aan een gebrek aan publiciteit gelegen. De keuze voor de Vlaams-Libanese activist Abou Jahjah als eerste gast bij het interviewprogramma doet veel stof opwaaien. Maar wie is Dyab Abou Jahjah eigenlijk?
Abou Jahjah wordt in 1971 geboren in Libanon en groeit op in het zuiden van het land, dat in 1978 bezet wordt door buurland Israël. Zijn afkeer voor dat land steekt hij niet onder stoelen of banken. De geboren Libanees is een sympathisant van de Hezbollah-beweging.
Op zoek naar avontuur vraagt Abou Jahjah in 1990 asiel aan in België, nadat hij door het land van zijn eerste keuze, de VS, was geweigerd. Aan de katholieke universiteit van Leuven studeert hij af in politieke wetenschappen. Zijn politieke ideeën vormen de basis voor de Arabisch-Europese Liga (AEL), een beweging die hij in 2000 opricht in Antwerpen.
De AEL wil erkenning voor de Arabisch-islamitische identiteit binnen België. De groep komt op voor de belangen van Arabische immigranten, behoud van eigen cultuur en islamitische feestdagen. Een omstreden punt van de AEL is steun voor de ontmanteling van de staat Israël.
Als in Borgerhout in 2002 een leraar van Marokkaanse afkomst wordt vermoord, breken er rellen uit. De AEL organiseert burgerpatrouilles, om te controleren of er sprake is van racistisch gedrag bij de politie.
Abou Jahjah wordt gearresteerd op verdenking van het vormen van privé-militie, een vorm van opruiing. Hij wordt veroordeeld tot een jaar gevangenisstraf, maar in hoger beroep weer vrijgesproken.
In 2006 stopt Abou Jahjah bij de AEL en verhuist hij terug naar zijn geboorteland. Voor zijn vertrek zet de AEL cartoons over de holocaust online, als reactie op de in hun ogen kwetsende spotprenten over Mohammed. Het leidt opnieuw tot een rechtszaak, waarin de AEL uiteindelijk een geldboete krijgt.
Verenigd Koninkrijk
In 2009 is Abou Jahjah te gast in het Britse Lagerhuis, bij de oprichting van een pro-Palestijnse groep van parlementariërs. De oprichting wordt ook bijgewoond door Hussein Hajj Hassan, een Libanees parlementslid voor Hezbollah. Kort daarna wordt Abou Jahjah de toegang tot het Verenigd Koninkrijk ontzegd, vanwege zijn standpunten over het Midden-Oosten en zijn banden met Hezbollah.
In 2013 keert Abou Jahjah terug naar België. "Ik ben terug, en dat zullen ze ook in Nederland gaan merken", zegt hij in 2014 in een interview met Vrij Nederland.
Op dit moment schijft hij columns voor de Vlaamse krant De Standaard en is hij voorman van Movement X, een burgerrechtenbeweging tegen discriminatie en islamofobie. Hij heeft plannen om ook een Nederlandse afdeling van Movement X beginnen.
Voor zijn vertrek naar Libanon stond Abou Jahjah bekend als 'haat-Arabier' en antisemiet. Over de aanslagen op 11 september 2001 schreef hij in zijn boek Tussen twee werelden dat hij een gevoel van victorie voelde.
Naar eigen zeggen is hij in de afgelopen tien jaar milder geworden, maar controversieel is Abou Jahjah nog steeds.
Toen hij begin dit jaar een contract tekende bij uitgeverij De Bezige Bij, dreigde een aantal auteurs, zoals Tommy Wieringa en Jessica Durlacher, op te stappen. "Ik blijf dingen schrijven en tweeten die mensen boos maken", zei Abou Jahjah in een gesprek met Jeroen Pauw.
Zomergasten-presentator Thomas Erdbrink ziet Abou Jahjah als "een invloedrijke stem in het debat over immigratie en burgerrechten in België".