Het 'pilsje met Poetin' en andere koninklijke olympische trauma's

• 

  Piet van Asseldonk

  Redacteur Koninklijk Huis, schrijft wekelijks over actuele ontwikkelingen rond het koningshuis.

Willem-Alexander onderbreekt volgende week zijn zomervakantie drie dagen om met premier Mark Rutte bij de start van de Olympische Spelen in Rio de Janeiro te zijn. Dat is geen straf voor de koning.

Hij is dol op sport en heeft als erelid van het IOC een zwak voor de Olympische Spelen. Maar de manier waarop de Prins van Oranje in 1998 lid van het IOC werd en het incident, bekend als ‘het pilsje met Poetin’, tijdens de Olympische Winterspelen in Sotsji (februari 2014) zijn olympische trauma’s die de koning blijven achtervolgen.

Willem-Alexander is sinds jaar en dag een trouw bezoeker van de Olympische Spelen. Bij zijn afscheid als lid van het IOC, vanwege zijn inhuldiging als koning, en zijn gelijktijdige benoeming tot 32ste erelid van dat comité zei hij: "Ik heb sinds Nagano 1998 alle Olympische Spelen meegemaakt, afgezien van één toen ik op huwelijksreis was."

Het uitbundige tribunegedrag van Willem-Alexander bij successen van Nederlandse sporters trok vaak de aandacht. Het kwam hem soms op het verwijt van een toekomstig koning “onwaardig gedrag” te staan.

Serieuze kritiek was er op de manier waarop de Prins van Oranje indertijd lid werd van het IOC. Hij werd daarvoor in 1998 onverwacht uitgenodigd en kon rekenen op de steun van zittend IOC-lid en judolegende Anton Geesink.

Toenmalig NOC*NSF voorzitter Wouter Huibregtsen en schaatskampioen Ard Schenk stonden ook te popelen lid van het IOC te worden. Ze rekenden niet op de kandidatuur van Willem-Alexander. Die had bij zijn acceptatie van het beschermheerschap van NOC*NSF immers gezegd niet voor een lidmaatschap van het IOC in de markt te zijn.

Het pakte door toedoen van Anton Geesink en toenmalig staatssecretaris van sport Erica Terpstra én vanwege de IOC voorkeur voor personen van koninklijken bloede anders uit. Er klonken felle verwijten aan het adres van Willem-Alexander. Wouter Huibregtsen noemde hem in de Volkskrant “judas”, “lafaard”en “saboteur”.

Maar het kabinet onder leiding van Wim Kok ging achter de prins staan en Wouter Huibregtsen beet in het zand. Wel werd meteen vastgelegd dat Willem-Alexander zijn post bij het IOC zou moeten neerleggen zodra hij koning werd.

Eenmaal koning trad hij dus prompt af als IOC-lid. Vriend en vijand waren het er intussen over eens dat Willem-Alexander zich bij het IOC had ontpopt tot een onkreukbaar en actief bestuurslid.

Pilsje met Poetin

De eerste olympische activiteit van de jonge koning, samen met premier Rutte, was zijn van het begin af aan omstreden bezoek begin 2014 aan de Winterspelen van Sotsji, een prestigeproject van Poetin.

Die lag onder vuur vanwege zijn anti-homobeleid. Een onaangekondigd bezoek van Poetin aan het Holland Heineken House in Sotsji leidde tot een uiterst pijnlijke foto. Daarop is te zien hoe Willem-Alexander gemoedelijk een pilsje drinkt met de Russische president. Een golf van kritiek daalde op de jonge koning neer.

Iets vergelijkbaars zal de koning in Rio tot elke prijs willen voorkomen.