Onbegrip voor standpunt EU over ivoorhandel

Bijna 30 Afrikaanse landen zijn teleurgesteld dat de EU een totaalverbod op handel in ivoor niet wil steunen. Ook wil de EU olifanten uit vier Afrikaanse landen niet op de lijst van bedreigde diersoorten zetten, waardoor het moeilijker wordt de illegale handel aan te pakken. De landen zijn bang dat de Afrikaanse olifant binnen 25 jaar uitsterft als de EU zijn standpunt niet wijzigt.

In september vindt in Johannesburg een internationale conferentie over handel in bedreigde dieren (Cites), plaats. De afspraken over handel in ivoor worden daar vernieuwd, omdat ze volgend jaar aflopen. EU-milieucommissaris Karmenu Vella maakte eerder deze maand zijn standpunt over ivoorhandel bekend.

Oud ivoor

Handel in ivoor en ivoren voorwerpen tussen de EU en landen buiten de EU is al verboden. Een uitzondering wordt gemaakt voor producten die al voor 1990 werden verhandeld. De handel daarin is onder voorwaarden toegestaan, maar Nederland en een aantal EU-landen gaan verder en hebben ook dat verboden.

De EU wil dat voorbeeld nu volgen. Dat betekent dat het bestaande beleid wordt aangescherpt. "Dat is belangrijk, want daarmee wordt de route naar diverse Aziatische landen afgesneden", zegt het ministerie van Economische Zaken.

In de plannen van Vella blijft binnen Europa handel in oud ivoor toegestaan. Daarom kun je niet van een totaalverbod spreken. Die handel is wel aan regels gebonden. Zo moet de verkoper kunnen aantonen dat zijn product voor 1990 is gemaakt.

Daarnaast wil de EU olifanten uit Botswana, Namibië, Zimbabwe en Zuid-Afrika van de lijst van beschermde diersoorten afhalen. De olifantenpopulatie in die landen neemt juist toe. Daarom is de olifant in die landen geen bedreigde diersoort meer, vindt Vella.

Milieuorganisaties

De directeur van een Oegandese natuurorganisatie, Andrew Seguya, wijst er in The Christian Science Monitor op dat olifanten rondtrekken. "Een olifant die 's morgens wakker wordt in Angola, waar hij beschermd wordt, kan 's middags in Namibië zijn waar hij niet beschermd is." Hij wil dat de olifant ook in Namibië en de andere landen een bedreigde diersoort blijft.

Een woordvoerder van de coalitie van Afrikaanse landen met olifanten, de AEC, noemt in The Guardian de situatie in de meeste landen alarmerend. "Olifanten worden iedere dag afgeslacht, boswachters worden vermoord en de opbrengst van de handel wordt gebruikt om terrorisme te financieren. Dat bedreigt het continent en heeft grote gevolgen voor de veiligheid van de EU."

WNF

Het Wereld Natuur Fonds (WNF) heeft wel begrip voor de EU-stellingname. "De discussie over ivoorhandel wordt emotioneel gevoerd", zegt een woordvoerder. "Wij vinden het belangrijker dat de corruptie die de handel mogelijk maakt, wordt aangepakt." Ook vindt het WNF dat de vraag naar ivoor beter bestreden moet worden.

Partij voor de Dieren-Kamerlid Frank Wassenberg roept het kabinet op om alle mogelijkheden te benutten om de Europese Commissie van standpunt te doen veranderen. "Als we niet alles op alles zetten is de kans groot dat de olifant binnen 25 jaar uitsterft, als gevolg van menselijk handelen. Dit besluit van de Europese Commissie is onbegrijpelijk, onverantwoord en onacceptabel!", meldt de partij-website.