Wat hangt Jos van Rey boven het hoofd?
De rechtbank in Rotterdam doet vandaag uitspraak in de zaak rond politicus Jos van Rey. Van Rey is voormalig Tweede en Eerste Kamerlid voor de VVD en oud-wethouder van Roermond. Hij wordt verdacht van onder meer ambtelijke corruptie, verkiezingsfraude en witwassen. Vijf vragen over het verloop van deze zaak die al ruim drie jaar loopt.
Wat hangt Jos van Rey boven het hoofd?
Het Openbaar Ministerie heeft twee jaar cel geëist tegen Jos van Rey (71). Daarnaast wil het OM dat Van Rey drie jaar lang geen publiek ambt mag bekleden, omdat hij als wethouder in Roermond het vertrouwen in het openbaar bestuur heeft geschaad.
Waarvan wordt hij verdacht?
De zwaarste aanklacht is ambtelijke corruptie: Van Rey zou als wethouder voor economische zaken smeergeld hebben aangenomen van zijn goede vriend, projectontwikkelaar Piet van Pol, in ruil voor een voorkeurspositie voor Van Pol bij grote bouwprojecten in Roermond. Van Rey ontkent dit met klem en wijst erop dat alle bouwbesluiten genomen zijn door het voltallige gemeentebestuur. Daarnaast wordt hij verdacht van witwassen van geld via een vennootschap en het lekken van vertrouwelijke informatie tijdens een sollicitatieprocedure voor een burgemeester. Overigens is ook tegen Van Pol een celstraf van twee jaar geëist, wegens omkoping.
Jos van Rey heeft altijd ontkend dat hij ergens schuldig aan is, hoe zal hij reageren?
Van Rey heeft zich tijdens het proces, dat twee maanden duurde, regelmatig opgewonden over de beschuldigingen van het Openbaar Ministerie. Het is dan ook niet te verwachten dat hij zich snel zal neerleggen bij een opgelegde straf. Door de strafeis van twee jaar was hij naar eigen zeggen "totaal perplex". Hij stelde dat het OM zich schuldig heeft gemaakt aan leugens en verdraaiing van feiten. De officieren van justitie noemde hij bedriegsters. "Ik schaam me voor dit land als het OM op deze wijze families kapot kan maken", zo zei hij na de strafeis.
In zijn laatste woord op de zestiende zittingsdag, begin juni, vroeg hij om vrijspraak. "Ik hoop dat ik op 12 juli niet te horen krijg dat ik met pensioen kan gaan", zei hij toen. In de rechtszaal stelde hij ook dat hij geen wroeging kon tonen. Berouw komt na de zonde en aangezien hij geen zonde heeft begaan, kan hij ook geen berouw tonen, aldus Van Rey.
Heeft de uitspraak ook gevolgen voor andere politici?
De uitspraak tegen Van Rey is niet alleen belangrijk voor de direct betrokkenen. De vraag is namelijk welke bewegingsvrijheid een bestuurder anno 2016 heeft om zijn werk te doen. In hoeverre moet hij afstand scheppen tussen zijn werk en zijn privéleven?
Dat iemand geen persoonlijk voordeel mag behalen door een bestuurlijke positie, daarover zal niet veel discussie zijn. Maar hoe om te gaan met jarenlange vriendschappen met personen die je ook in je werk tegenkomt? Kun je bijvoorbeeld samen op vakantie? Waar ligt de grens? Het is interessant om te horen hoe de rechtbank daarover denkt. Misschien biedt de uitspraak een kader voor andere politici en bestuurders.
Is de zaak hiermee afgedaan?
Vermoedelijk niet. Als er een serieuze straf uit rolt, zal Van Rey in beroep gaan. Omgekeerd lijkt het logisch dat het OM in beroep gaat als het vonnis laag uitvalt of als Van Rey wordt vrijgesproken. En daarna is altijd nog de gang naar de Hoge Raad mogelijk. Kijk niet raar op als de zaak in 2017 wordt vervolgd.