'Inhaalslag nodig bij zelfmoordpreventie'

Nog nooit pleegden zo veel Nederlanders zelfmoord als vorig jaar. 1871 keer volgens de nieuwste cijfers van het CBS. "Het zijn hoge aantallen. Het is absoluut zorgelijk en we schrikken hier enorm van", zegt psychiater Jan Mokkenstorm van zelfmoordpreventiesite 113Online. "Maar we zien ook een stabilisatie."

Sinds 2007 steeg het aantal zelfdodingen in ons land bijna ieder jaar. Ook in 2015 waren er weer meer dan het jaar eerder, maar de groei zwakt af. "Nederland was samen met Griekenland elk jaar de grootste stijger in Europa en dat is nu voorbij. We moeten die hoogvlakte vasthouden en heel snel stappen naar beneden maken."

We hebben een geweldig zorgsysteem, maar dat heeft kennelijk niet als schokdemper kunnen functioneren.

Jan Mokkenstorm

De economische crisis kan hebben bijgedragen aan de trend van de afgelopen jaren, erkent Mokkenstorm. "De gevolgen zijn waarschijnlijk complexer en subtieler dan alleen werkloosheid, maar er is zo'n sterk verband in de tijd dat ik wel denk dat het daarin zit."

Mokkenstorm wijst er daarom op dat er meer moet worden gedaan om suïcide te voorkomen. "We hebben een geweldig zorgsysteem, maar dat heeft kennelijk niet als schokdemper kunnen functioneren. Daarover moet je je achter de oren krabben."

"Het is zaak dat we een inhaalslag maken zoals met hart- en vaatziekten in de jaren 80. Destijds werd heel zwaar ingezet op leefregels, signalen herkennen en tijdig hulp zoeken. Dat moet nu ook met depressie gebeuren. Je kunt het herkennen bij jezelf of anderen en dan moet je hulp zoeken."

Dit najaar start een publiekscampagne om meer aandacht te vragen voor de signalen van depressie en begrip te kweken. Het ministerie van Volksgezondheid heeft voor de komende twee jaar ruim 3 miljoen euro beschikbaar gesteld voor een onderzoeksprogramma voor depressies, in het bijzonder bij jonge vrouwen.

Joost Zwagerman

Hoe media met het onderwerp omgaan kan ook veel uitmaken, stelt Mokkenstorm. Zo kan de zelfmoord van een beroemdheid anderen het laatste duwtje geven. "Het maakt enorm uit hoe media verslag doen van zelfmoord. We bespreken ook met journalisten hoe je nieuws kan brengen zonder dat je onbedoeld 'reclame' maakt voor zelfmoord."

Volgens Mokkenstorm wierp die aanpak al zijn vruchten af bij de dood van Joost Zwagerman. "We zien na zijn dood minder negatieve gevolgen dan bijvoorbeeld na de dood van acteur Antonie Kamerling. Het maakte enorm uit dat de omgeving van Zwagerman op primetime bij De wereld draait door de daad absoluut niet goedgepraat heeft. Er werd gezegd dat het een domme daad was."

Dergelijke media-aandacht kan juist een positief effect hebben, doordat het onderwerp uit de taboesfeer wordt gehaald. "Je kunt hier niet over zwijgen, het is nu eenmaal een onderwerp. Maar bovendien zullen mensen zich zo realiseren dat er hulp is. Een klein beetje hulp kan het verschil maken tussen leven en dood."

Deel artikel:

Advertentie via Ster.nl