Isle of Man-circuit: 250 doden in 100 jaar

Het circuit van de beruchte Isle of Man TT heeft dit jaar de grens van 250 doden overschreden. De wegrace voor motoren op het Britse eiland Man staat vanwege het hoge aantal ongelukken bekend als de gevaarlijkste ter wereld. Niet alleen coureurs, ook toeschouwers en officials verongelukken regelmatig.

Vrijdag overleden er twee Britten en eerder deze week lieten nog twee Britten en een Australiër het leven bij de motorrace, die al sinds 1907 wordt gehouden en daarmee de oudste ter wereld is.

NOS-motorsportcommentator Hans van Loozenoord noemt het een fascinerend evenement. "Isle of Man is een enorm bekende race, maar het wordt door een heel groot deel van de motorsportwereld genegeerd." Volgens Van Loozenoord leeft de race voornamelijk in Engeland, Ierland en Noord-Ierland. Mensen die verongelukken komen voor het grootste deel uit die landen.

Fenomeen

Wat verder opvalt, is de leeftijd van de deelnemers aan de TT. "Er doen veelal coureurs van boven de veertig mee. Ook is er in september de Manx grand prix voor jongeren, amateurs en nieuwkomers. Die zouden met een reguliere grand prix niet mee mogen doen. Isle of Man heeft andere regels."

Het is dan ook een grote prijs die al jaren niet meetelt voor het wereldkampioenschap. Vanaf 1949 tot en met 1976 telde die nog wel mee. Daarna waren de protesten van de coureurs en fabrikanten zo fel dat de motorsportbond besloot de wedstrijd te schrappen van het affiche. De race was simpelweg te gevaarlijk."

Nu lijkt de wedstrijd weer ongekend populair te zijn, vertelt Van Loozenoord, die zelf ook een paar keer op het eiland is geweest. "Het bloeit als nooit tevoren en trekt jaarlijks meer dan honderdduizend mensen. Dat terwijl de overtocht en overnachting erg duur is."

De fans zien de charme van het evenement en blijven elk jaar weer komen. "Men stapt redelijk makkelijk over de slachtoffers heen. Ze noemen het een risico van het vak. Als je finisht ben je een held. En verongelukken, ja, dat hoort erbij. Veel mensen vinden nog steeds dat de vrijheid die het evenement heeft, gewoon moet blijven."

Gevaarlijk parcours

Het evenement op Man is ooit bedacht omdat het in Engeland verboden was te racen op de openbare weg. Maar het eiland heeft eigen regels en een eigen bestuur, waardoor het gewoon kon. In de beginjaren verliepen de wedstrijden nog zonder problemen, maar toen de organisatie in 1911 besloot het circuit te vergroten, begon de ellende.

Het parcours, de Snaefell Mountain Course, werd ruim twee keer zo groot, zo'n zestig kilometer, en er kwamen veel gevaarlijke plekken bij. Meteen in dat jaar kwam de eerste coureur om het leven, de Engelsman Victor Surridge.

Een enorme schok ging door motorsportland en een aantal fabrikanten gingen over tot een boycot van de race. Binnen een paar jaar kreeg het parcours de beruchte status. Na een paar ongevallen in de jaren tien werd de finishvlag en het verplicht dragen van een helm ingevoerd.

In de jaren daarna werden er nog verschillende aanpassingen gedaan om de veiligheid te bevorderen, maar de TT verliep eigenlijk bijna nooit meer vlekkeloos. Tegenwoordig worden de wegen afgezet en worden lantaarnpalen afgedekt met hooibalen. Het bloederigste jaar was 2005. Toen overleden er elf mensen, onder wie naast deelnemers ook een toeschouwer en een organisator.

De gevaarlijkste dag is zonder twijfel de zondag, ook wel 'Mad Sunday' genoemd. Op die dag mag iedereen het circuit gebruiken en geldt er op sommige stukken geen snelheidslimiet. Wel zijn sommige delen van het circuit dan een eenrichtingsweg, wat weer hard rijden uitlokt.

Nederlanders

Op het circuit van de TT hebben in de loop der jaren ook Nederlanders gereden. Twee lieten er het leven. In 1999 was Bernadette Bosman de eerste Nederlandse die daar verongelukte. De 40-jarige onderwijzeres was bijrijder van het zijspan van de Duitser Helmut Lunemann. Ze viel er met hoge snelheid uit en overleed ter plekke.

Vorig jaar overleed de 42-jarige Dennis Hoffer tijdens een trainingsrit. Hij verloor de controle over zijn motor en botste op een boom. Hij was op slag dood.