Rellen Geldermalsen waren climax van dagenlange commotie
Chaotische taferelen en verontwaardigde reacties in heel Nederland: over de uit de hand gelopen raadsvergadering in Geldermalsen van 16 december 2015 zou nog lang worden nagepraat. De gemeente wilde snel beslissen over de komst van een groot asielzoekerscentrum. Het gevolg is volgens de rechtbank in Arnhem, waar vandaag de eerste relschoppers van toen terechtstaan, "een losgeslagen volkswoede".
De politie, zwaar in de minderheid, moet het op die woensdagavond in december ontgelden. De spanning in Geldermalsen heeft zich al dagenlang opgebouwd. Een krappe week voor de raadsvergadering lekt uit dat de gemeente van plan is om 1500 asielzoekers op te vangen op een braakliggend industrieterrein. Het nieuws leidt in de gemeente tot veel commotie.
De gemeente houdt op 16 december een extra raadsvergadering. Er is plek voor honderd mensen in de zaal en nog eens honderd in een tweede zaal. Maar dat is bij lange na niet genoeg. Een uur voor de vergadering begint, staan er al 300 mensen voor het gemeentehuis. Een deel gedraagt zich luidruchtig. De sfeer wordt met de minuut grimmiger.
Vluchtroute
De gemeente voelt al nattigheid en heeft de politie om hulp gevraagd. Die zet zo'n dertig agenten in en houdt de Mobiele Eenheid paraat. Voor de burgemeester wordt alvast een vluchtroute uitgestippeld om snel de raadszaal uit te komen.
Als om 20.00 uur de raadsvergadering begint, loopt het buiten snel uit de hand. De massa is uitgegroeid tot meer dan duizend mensen, van jong en oud. Er wordt aan de hekken gesjord en gegooid met zwaar vuurwerk.
Politieagenten worden uitgescholden voor 'landverrader' en bekogeld met blikjes en flessen. "Daar sta je nu, voor je hongerloontje", krijgt een van hen toegebeten. Al snel vliegen ook stenen, fietsen en verkeersborden door de lucht.
De ME wordt opgeroepen, maar de busjes rijden zich vast in de menigte. De ME'ers die uitstappen, moeten zich een weg naar de ingang van het gemeentehuis vechten. Ook zij krijgen stenen, flessen, blikjes en vuurwerk naar hun hoofd. De politie lost waarschuwingsschoten, maar die maken weinig indruk.
Uit citaten van de politie blijkt dat de agenten en ME'ers zich onveilig en kwetsbaar voelen. "Als dit vuurwerk mij raakt, is het klaar", zegt een van hen.
30.000 euro schade
Binnen besluit de burgemeester de raadsvergadering af te breken. Kort daarna sneuvelen er ruiten en vliegen er stenen de raadszaal binnen. Pas als er in allerijl extra ME'ers zijn opgetrommeld, lukt het de politie om het plein voor het gemeentehuis schoon te vegen.
Om 21.45 uur is het weer rustig. Maar de ravage is groot. Vele vierkante meters klinkers blijken uit de straat getrokken. De schade rond het gemeentehuis wordt later becijferd op 30.000 euro.
