'Iran vindt handelsmissies prima, maar zonder geld houdt het op'

Nederland is onder leiding van minister Kamp van Economische Zaken voor de tweede keer in korte tijd op handelsmissie in Iran. Doel van de missie is om Nederlandse technologie te verkopen aan Iraanse bedrijven. Maar dat blijft lastig: Iran heeft nog altijd grote problemen met internationaal geld overmaken.

Mogelijkheden zijn er genoeg, volgens minister Kamp. "Er is in Iran grote behoefte aan kennis over olie- en gaswinning, maar ook duurzame technologie en watermanagement zijn gewild."

Sinds Iran eind vorig jaar instemde met een akkoord over kerntechnologie, hebben veel landen hun sancties tegen Teheran laten vallen. En dat opent de deuren voor internationale en dus ook Nederlandse bedrijven.

Behalve kennis van de olie- en gasindustrie is er ook veel belangstelling voor het watermanagement uit Nederland. "In Iran heerst grote droogte en een tomaat kweken kost nu 30 liter water. Met Nederlandse technologie zou dat vier liter kunnen worden", zegt correspondent Thomas Erdbrink vanuit Teheran.

Terrorisme

Maar er is en blijft een groot probleem rond zaken doen met Iran. Een belangrijke sanctie is namelijk nog steeds van kracht: "De Amerikanen zien Iran als staatssponsor van terrorisme, vanwege de steun aan de Hezbollah-beweging", zegt Erdbrink. Bedrijven die handel drijven met Iran kunnen in de VS worden gestraft.

De Franse bank BNP Paribas kreeg bijvoorbeeld ruim 6 miljard euro boete, omdat het bedrijf had meegewerkt aan een internationale deal met Iran. En dus doen veel internationale banken geen zaken met Iran. Betalingsverkeer is daardoor onmogelijk.

Trotseren

"De eenzijdige sancties van de VS halen feitelijk het succes van het atoomakkoord onderuit", zegt correspondent Erdbrink. "Alleen bedrijven uit grote landen als China durven de Amerikaanse sancties te trotseren. Maar bijvoorbeeld bedrijven als Shell en BP haken af. Europese politici zijn daar dan ook ​heel boos over. Maar onderhandelingen achter de schermen hebben tot nu toe niets uitgehaald."

Opmerkelijk is dat Nederland desondanks voor de tweede keer in korte tijd een handelsmissie naar Iran stuurt. "Het is ook een gebaar. Nederland wil daarmee de Iraniërs aan boord houden", aldus Erdbrink. Voor de Nederlandse bedrijven die nu deals sluiten in Iran heeft minister Kamp een kredietgarantie van 250 miljoen euro. Dat geld is bedoeld om eventuele betalingsproblemen op te vangen.

Onderbroek

Niet alleen bedrijven, iedereen in Iran heeft last van problemen met buitenlandse betalingen, ook Erdbrink zelf. "Ik ben pas ook vanuit Nederland naar Teheran teruggekomen met 10.000 euro in mijn onderbroek. Je moet creatief zijn om buitenlands geld in Iran te krijgen."

Bedrijven als Shell en grote Nederlandse banken doen niet mee aan deze handelsmissie om problemen met de Amerikanen te voorkomen", zegt Erdbrink. "Hun belangen in de Amerikaanse markt zijn veel groter dan de handel met Iran kan opleveren."

Dit probleem steekt Iran, volgens Erdbrink. "De sancties van een land, de Verenigde Staten, raken heel het internationale handelsverkeer. De Iraniërs hebben natuurlijk interesse in handelsmissies, maar zonder internationaal betalingsverkeer houdt het op. De Iraniërs willen nu resultaten zien."